هندسه و سازوكار گسل گرمسار از دوره نيوژن تا به امروز‏

Geometry and Kinematic of the Garmsar Fault Since Neogene

گسـل گرمسـار با درازايي نزديك به 75 كيـلومتـر بـا راسـتـاي تقريبي خـاوري - بـاختري در شمال گرمسار و در دامنه جنوبي بخش خاوري البرز مركزي با شيب رو به شـمال، در ادامه خـاوري ‏گسـل ايـوانكـي ديده مي‌شود. برپايه مطالعات ريخت‌ زمين ساختي انجام شده در اين پژوهش سـامانه گسـلي گرمـسار به 5 قطعه ساختاري قابل تقسيم است كه از خاور (روستاي ده نمك) به باختر ‏‏(ايوانكي) گسترش مي‌يابد و با توجه به اين قطـعه‌بندي مي‌توان پاره گسل كوه سرخ در بخش باختري گرمسار در تاقديس كوه‌سرخ را به عنوان گسلي مستقل با شيب به سوي شمال و سازوكار ‏فشاري همراه با مولفه كوچك برشي چپ‌گرد در نظر گرفت. بر پايه مشاهدات و اندازه‌گيري تنش ديرين در گستره گسل گرمسار، در ايستگاه بن‌كوه و در بخش خاوري گسل گرمسار مي‌توان ‏چنين انگاشت كه سوي تنش ديرين در محدوده زماني نيوژن شمالي - جنوبي با مولفه فشاري بوده است. در حالي‌كه بر پايه داده‌هاي به‌دست آمده از مطالعات ريخت‌زمين‌ساخت سازوكار جوان ‏و چيره گسل گرمسار در پاره خاوري (پاره‌گسلي 1) چپ بر همراه با مولفه فشاري است. از سوي ديگر در تاقديس كوه‌سرخ در بخش باختري گستره مورد پژوهش، سوي تنش را مي‌توان در ‏دوره كواترنري خاوري- باختري و تحت‌تاثير گسل راندگي با مولفه چپ‌گرد در نظر گرفت. بر پايه اين پژوهش از ديدگاه هندسي گسل گرمسار گسلي با شيب به سوي شمال و قابل قطعه‌بندي ‏به 5 پاره‌گسلي است كه با توجه به راستا و هندسه هر پاره‌گسلي، سازوكار آن از چپ‌بر با مولفه فشاري تا كششي قابل تقسيم‌بندي است و گسل گرمسار در رديف گسل‌هاي فعال در بازه زماني ‏كواترنري به‌شمار مي‌رود. بيشينه و كمينه جابه‌جايي افقي چپ‌بر اندازه‌گيري شده بر روي اين گسل برابر 220 متر و 4 متر بر روي پاره‌گسل‌هاي 1 و 3 از سامانه گسلي گرمسار بر روي آبراهه‌هاي ‏جابه‌جا شده قابل مشاهده است.‏

The Garmsar Fault with a length of about 75 km and E-W trend is located in Garmsar.This Fault observed in north of Garmsar and eastern ‎part of central Alborz with slop toward north, continus east of Eyvanakey Fault. Base of the morphotectonical investigation, along the ‎Garmsar Fault this fault is devided to 5 segments from east (Dehnamak village) to the west (Eyvanakey), with attention to this segmentation ‎we could consider the branch of kuh-e-sorkh Fault at west of Garmsar in kuh-e-sorkh anticline such as separated fault with slop toward north ‎and pressure mechanism with small left-lateral strike slip component. Base on observations and Paleostress measurment along the Garmsar ‎Fault in Bon-e-kuh station and eastern segment of this fault, we could consider that Paleostress direction around Neogen Time, is N-S with ‎pressure component. However, base of data, is gain from morphotectonical investigations, young and overcome mechanism in eastern ‎segment (Fault segment 1) left-lateral with pressure component, on the other side, in kuh-e-sorkh anticline at western part of research area, ‎considered stress direction at quaternary period E-W under the effect of Thrust fault with left-lateral component. Base of this study from ‎geometry point of view, the Garmsar Fault is a fault with slop toward north which is able to devide in to 5 segments that is strike and ‎geometry of each fault segment mechanism is from left-lateral with pressure component until Tension and the Garmsar Fault is considered as ‎an active fault in quaternary period. Maximum and minimum on the left horizontal displacement measured on the fault equal to 220 meters ‎and 4 meters of a fault on the part of the fault system and third segment on the drainages of Garmsar displaced is visible.‎