بررسي نقش عامل تكرار در انسجام بخشي به خطبه هاي نهج البلاغه براساس الگوي انسجام هليدي و حسن

An Exploration of Repetition in the Cohesion of Sermons of Nahj al-Balagha

بررسي نقش عامل تكرار در انسجام بخشي به خطبه هاي نهج البلاغه براساس الگوي انسجام هليدي و حسن خليل پرويني علي‏رضا نظري تاريخ دريافت: 5/10/90 تاريخ تصويب: 19/4/91 چكيده هليدي و حسن معتقدند متن، واحدي معنايي و داراي عواملي است كه بدان انسجام مي‏بخشند و آن را از نامتن متمايز مي كنند. از‏نظر اين دو زبان‏شناس، عوامل ايجاد‏كننده انسجام عبارت‏اند از: ارجاع، حذف، جاي‏گزيني، ادات پيوندي و انسجام واژگاني. انسجام واژگاني، خود شامل دو مقوله هم آيي و تكرار است. تكرار يك واژه به‏صورت‏هاي لفظي و معنايي، به‏ميزان زيادي آن را در كانون متن قرار مي دهد و همچنين باعث پيوستگي جمله‏هاي متن به‏دليل وجود عنصري مشترك بين آن‏ها مي شود. نهج البلاغه نيز به‏عنوان يك متن اثرگذار ديني، از وجود اين عامل مهم انسجامي خالي نيست؛ اما كاركرد اين عامل در متن اين كتاب گران‏قدر، از‏جنبه هايي متعدد قابل بررسي است. محوريت واژه «الله»، زبان استعاري، تعدد موضوع‏هاي خطبه ها و شيوه خاص تكرار، از كاركردهاي ويژه عامل تكرار در نهج البلاغه است؛ همچنين ترادف (هم‏معنايي) به‏عنوان گونه‏اي از تكرار، در ايجاد انسجام واژگاني و تداوم متني در خطبه‏هاي اين كتاب، كاركرد و اهميتي خاص دارد. واژه‏هاي كليدي: نهج البلاغه، انسجام، تكرار، ترادف.

An Exploration of Repetition in the Cohesion of Sermons of Nahj al-Balagha (Based on Halliday & Hassanʹs cohesion model) Kh. Parvini A. Nazari Received: 2011/12/26 Accepted: 2012/07/09 Abstract Halliday and Hassan are of the opinion that text is a semantic unit. Also, the latter includes some factors which give cohesion to the text and distinguishes it from a non text. They believe that these factors are such as reference, substitution, ellipsis, conjunction, and lexical cohesion. Lexical cohesion involves repetition and collocatin.The repetition of a word either literally or semanticly is located in the epicenter of a text. Moreover, due to a common element, it causes coherence between sentences of a text. Nahj al-Balagha, as an influential religious text has this important cohesive factor. However, the repetition of the word may be explored.The special functions of repetition of a word in Nahjal-Balaghe are the signification of Allah, metaphoric language, variety of sermon topic and the specific partial repetition method. Also, the synonym as a type of repetition in Nahj al-Balagha has a particular role of lexical cohesion and persistence of text. Keywords: Nahj al-Balagha, cohesion, repetition, homonymy