طراحي مدل برنامه‌ريزي‌ نيروي انساني براي بيمارستان‌هاي آموزشي مورد مطالعه: بيمارستان‌هاي آموزشي شهر اهواز

Designing a Model of Manpower Planning for Educational Hospitals in Ahwaz

تامين‌ نيروي انساني از اهداف استراتژيك هر سازمان در راستاي دستيابي به اهداف خود است. نيروي انساني، به‌ويژه نيروي انساني متخصص، بر خلاف نيروي غيرمتخصص به راحتي در مواقع نياز در دسترس نيست و بايد با برنامه‌ريزي لازم در جهت تامين‌ و تدارك صحيح آن‌، متناسب با اهداف آتي سازمان اقدام شود. هدف از اين پژوهش، در دو مساله اساسي نهفته است: اول پاسخ به اين سوال كه آيا بين تعداد پزشك متخصص وتعداد بيمار مراجعه‌كننده تعادل نسبي برقرار است يا خير؛ و دوم تعيين و شناسايي مدل مناسب براي برنامه‌ريزي و پيش‌بيني نيروي انساني متخصص. بدين‌منظور در اين پژوهش كاربردي، سعي شده بين عرضه و تقاضاي نيروي متخصص پزشكي و تعداد بيمار، تعادل نسبي ايجاد شود و براي اين كار از مدل پيش‌بيني باكس و جنكينز استفاده شده است. اين مدل، با مطالعه اطلاعات و آمار 10سال گذشته تعداد بيماران و پزشكان متخصص كه از طريق اسناد ومدارك پزشكي جمع آوري گرديده، ابتدا تعداد بيماران را در پنج سال آينده پيش‌بيني و سپس با توجه به ضوابط و استانداردهاي پرسنلي وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي، تعداد پزشك متخصص مورد نياز را برآورد مي‌كند. فرض اساسي تحقيق اين است كه مدل پيش‌بيني از يك فرتيند اتورگرسيو تلفيقي (ARIMA) برخوردار است. اما پس از جمع‌آوري اطلاعات و تجزيه و تحليل آن‌ها با استفاده از نرم‌افزار (Statgraph) مشخص شد كه مدل مورد استفاده از فرايند اتورگرسيو مرتبه اول (AR 1) پيروي مي‌كند. همچنين اين تحقيق نشان مي‌دهد كه به‌طور كلي، تعادل نسبي بين عرضه و تقاضاي نيروي متخصص در جامعه آماري مورد نظر (بيمارستان‌هاي آموزشي) وجود ندارد و براي برقراري اين تعادل راهكارهايي پيشنهاد مي شود.

Procuring manpower is one the strategic goals of every organization. Expert manpower is not easily attainable whenever needed. Therefore, organizations should have a plan to provide themselves with expert manpower in accord with their future goals. This research aimed to answer two major questions: 1) Is there a balance present between supply and demand of doctors with respect to the number of patients? 2) What is an appropriate model for planning and predicting the expert manpower needed? To this aim, in this applied research the effort is taken to make a balance between the number of doctors with respect to the number of patients using Box – Jenkins predicting model. This model predicts the number of patients in the desired future taking regulations and standards of the Ministry of Health, Treatment and Medical Education into consideration. The major hypothesis of this research is that the above mentioned model used an Auto regressive integrated – moving average (ARIMA), but after collecting and analyzing the data using "stat graph" software it came evident that the RA (1) model was used for the research. It was also shown that there is not any balance present between supply and demand of the expert manpower in the statistical society (educational hospitals), and certain recommendations are put forth.