چكيده فارسي :
مديريت پژوهشي به عنوان يك موضوع ميان‌رشته‌اي كه پيوند ميان دو رشته اصلي «مديريت» و «روش‌شناسي پژوهش‌ها» به‌خصوص پژوهش‌هاي انساني و اجتماعي است، مطرح شده است. كاربست پژوهش يكي از مفاهيم بسيار مهم در مديريت پژوهشي است كه به اعتقاد برخي بي‌توجهي به آن، موجب بي‌ثمر ماندن تلاش‌هاي پژوهشي مي‌شود و چگونگي برنامه‌ريزي براي آن در چهارچوبي قرار مي‌گيرد كه به عنوان مدل‌هاي كاربست شناخته مي‌شود. در اين مطالعه، معرفي مدل‌هاي كاربست با هدف در اختيار داشتن تنوعي از چهارچوب‌هاي استفاده از پژوهش به‌منظور انتخاب مواردي از آنها برحسب وضعيت سازماني انجام پذيرفته است.
بدين منظور با انجام يك مطالعه مروري سعي شده ويژگي‌ها و نقاط قوت و ضعف هريك از مدل‌ها برجسته شود. سه نوع استفاده ابزاري، مفهومي و فرايندي برجسته شده و در هريك از اين استفاده‌ها مدل‌هاي كاربست متناسبي معرفي شده‌اند. مدل‌هاي ارتباطات، فشار علم، نشات‌گرفته از دانش، حل مسيله، كشش تقاضا، اشاعه، استتلر، فرايند دانش به عمل و مدل‌هاي تلويحي كاربست ابزاري پژوهش در استفاده ابزاري، مدل ارزشيابي پاسخگو، مدل كرونباخ، مدل روسي در استفاده مفهومي و مدل استفاده از پژوهش اوتاوا، موسسات كانادايي پژوهش بهداشتي، چهارچوب بافت ادراك كاربر، مشاركتي، و مدل ارزشيابي متمركز بر كاربست، در استفاده فرايندي مورد معرفي قرار گرفتند. اين بررسي مي‌تواند زمينه‌اي براي انتخاب مدل‌هاي كاربست جهت كاربران متفاوت ايجاد كند. شرح اين مدل‌ها به منظور اتخاذ يكي از روش‌هاي متنوع جهت استفاده در سازمان‌ها و نهادهاي مختلف پيشنهاد شده است.
بر اساس گستره مدل‌هاي كاربست پژوهش مي‌توان چنين برداشت كرد كه اين مدل‌ها بر اساس شرايط خاص موضوعي و منطقه‌اي به وجود آمده و بنابراين در هنگام استفاده از آنها نيز بايد به‌خصوصيات خاص مدل‌ها و انطباق با ويژگي‌هاي سازماني و محيطي توجه ويژه‌اي داشت.
واژه‌هاي كليدي: مدل كاربست، كاربست پژوهش، استفاده ابزاري، استفاده مفهومي، استفاده فرايندي.
چكيده لاتين :
Research management has been brought up as an interdisciplinary subject –a
combination of “management” and “research methodology”- especially in
Humaninties and Social Sciences research. As an essential concept in research
management, utilization of research findings is so important that some believe
neglecting it would cause failure of research efforts. Utilization Model is the
frame within which the matter is programmed. Introducing different Utilization
models, the present study attempts to suggest a variety of research frameworks
to be selected in proportion to organizational status. Points of strength
and weakness of any model have been explored here. Three different uses
–instrumental, conceptual, and procedural- have been explained according to
their corresponding utilization models. In the procedural use, various models
are introduced including communication models, science push, knowledge
driven, problem solving, demand push, diffusion, stetler, the knowledge-to
action process, cronbach Rossi model in conceptual use, and the Ottawa model,
Canadian Institutes of health research, understanding user context framework,
collaborative model, and the utilization forced model for evaluation. They are
introduced to be selected for different organizational structures.
The variety of utilization models show that they are especially rooted in the
local environment, and thus when applying them, the user should pay attention
to the specific characteristics of the models besides the organizational and
environmental specifications.
