شريعت و سياست در حكمت متعاليه

Relationship between the Divine Law and Policy in the Transcendental Theosophy

اين مقاله در پاسخ به مساله «رابطه شريعت و سياست در حكمت متعاليه» با بحث در اين زمينه به تبيين تمايزهاي چهارگانه (تفاوت در مبدا و خاستگاه، تفاوت در غايت، تفاوت در فعل، تفاوت در انفعال) اين دو مقوله از نظر ملاصدرا مي پردازد. توجه به تحليل بحث از منظر رابطه نفس و بدن از نوآوري هاي اين بحث است كه رابطه شريعت و سياست همان گونه كه خود ملاصدرا تصريح مي كند، در رابطه نفس و بدن تحليل شده است. همچنين در ادامه، اين بحث از منظر نظريه حركت جوهري نيز مورد توجه قرار گرفته است. آنچه در مباحث ملاصدرا برجستگي دارد، اين است كه وي پايان سياست را آغاز شريعت مي داند. از همين منظر مي توان گفت كه قدرت گيري شريعت، با زمينه سازي سياست و در زمينه سياست صورت مي گيرد. تاكيدات بر اين موضوع با توجه به بحث رابطه «نفس و بدن» و «شريعت و سياست» به طور مبسوط آمده است.

This article tries to explain the relationship between the divine law and policy in the transcendental theosophy and also the four distinctions (difference in Origin, difference in Final Goal, difference in actions, and difference in passivity) of these two views of Mulla Sadra will be discussed. Paying attention to the analysis regarding the relationship between the body and soul is an innovation. In this paper as Mulla Sadra specifies, the relationship between the divine law and policy has been analyzed from the perspective of the relationship between the body and soul. In addition, this argument has been considered in terms of the theory of “substantial motion”. What is prominent in the Mulla Sadraʹs discussions is that he believes that the ultimate goal of the policy is to empower the divine law. So from this perspective, we can say that the policy prepares the ground for empowering divine law, which has been discussed in detail in this paper emphasizing on the relationship between the body and soul; and between the divine law and policy.