رابطه‌ي خودمراقبتي با كنترل قند خون و كيفيت زندگي مرتبط با سلامت مبتلايان به ديابت نوع دو

The Association between Self-Care and Control of Blood Sugar and Health-related Quality of Life in Type II Diabetes Patients

مقدمه: ديابت بيماري پيچيده و مزمني است كه بر كيفيت زندگي بيمار اثر مي گذارد. پژوهش‌هاي پيشين اهميت و ضرورت خودمراقبتي بيماران ديابتي را به منظور ايجاد تغييرات وسيع در سبك زندگي شخصي و كنترل ديابت توصيه نموده‌اند. هدف پژوهش حاضر، بررسي رابطه‌ي خودمراقبتي با هموگلوبين گليكوزيله و كيفيت زندگي مرتبط با سلامت بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقطعي مي‌باشد و نمونه‌ي پژوهش شامل 100 نفر (60 زن و 40 مرد؛ سنين 40 تا 70 سال) از بيماران مراجعه كننده به بيمارستان لبافي نژاد در سال 1391 بود. ابزار جمع‌آوري داده‌ها شامل: پرسش‌نامه ي داده‌هاي آمارنگاري، تن‌سنجي و باليني، پرسش‌نامه ي مقياس كوتاه فعاليت هاي خود مراقبتي ديابت و پرسش‌نامه ي بازبيني كيفيت زندگي وابسته به ديابت بود. به منظور بررسي ميزان هموگلوبين گليكوزيله و ديگر شاخص‌هاي آزمايشگاهي مرتبط از آنها آزمايش خون گرفته شد. يافته ها: يافته‌هاي همبستگي پيرسون نشانگر رابطه‌ي معني‌داري بين رفتارهاي خودمراقبتي، كيفيت زندگي و هموگلوبين گليكوزيله در بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 بود. يافته‌هاي به دست آمده از رگرسيون همزمان پس از تعديل سن نشان داد خودمراقبتي، %58 از واريانس كيفيت زندگي و %40 از واريانس هموگلوبين گليكوزيله را تبيين مي‌نمايد. نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي پژوهش حاضر، خودمراقبتي در ديابت پيش بيني كننده‌ي سطح هموگلوبين گليكوزيله‌ و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 مي‌باشد. يافته‌هاي پژوهش حاضر راهنمايي در راستاي توجه به عوامل روانشناختي موثر در پيشگيري از عوارض ديابت است كه مي تواند راه‌گشاي مفهوم سازي، برنامه‌ريزي و طراحي سياست گذاري هاي درماني در كنترل موثرتر ديابت نوع 2 باشد.

Introduction: Diabetes is a complex and chronic disease associated with patients’ quality of life. Previous studies have considered self-care as an important and necessary parameter for changing personal lifestyle and influencing the control of diabetes. The purpose of present study was to examine the relationship between self care activities of type 2 diabetic patients’ and glycated hemoglobin levels (HbA1c) as well as their perceived diabetes-related quality of life. Materials and Methods: This is a cross-sectional study 100 (60 females and 40 males, aged 40 to 70 years) type 2 diabetic out-patients visiting the Labbafinejad hospital in 2012. Measures of data collection included demographic, anthropometric and clinical questionnaires, the short scale for self-care activities and the diabetes-related quality of life. Blood tests were performed to obtain HbA1c levels and other laboratory measures related to the study. Results: Pearsonʹs correlation coefficients showed a significant association between better reported self-care activities and lower HbA1c levels along with better perceived diabetes-dependent quality of life. Results of regression analyses, after control of age indicated that self-care activities explained 40% of HbA1c variance and 58% of quality of life. Conclusions: Based on the present data, diabetes-related self care predicted HbA1c levels and diabetes-dependent perceived quality of life in patients with type 2 diabetes, results that draw attention to the psychological factors effective in the prevention of diabetes complications and hence help in the conceptualization, planning and design of treatment policies for more effective control of type 2 diabetes.