تدوين برنامه و مقايسه‌ي اثر بخشي سه شيوه‌ي آموزش مستقيم، آگاهي واج‌شناختي و تركيبي بر درك مطلب خواندن دانش‌آموزان دبستاني داراي اختلال خواندن

A comparative study of the effectiveness of direct instruction, phonological awareness and the combined method on reading comprehension in elementary students with reading disabilities

هدف پژوهش حاضر تدوين برنامه و مقايسه‌ي اثر بخشي سه شيوه‌ي آموزش مستقيم، آگاهي واج‌شناختي و آموزش تركيبي بر درك مطلب خواندن دانش‌آموزان دبستاني داراي اختلال خواندن است. جامعه‌ي آماري اين پژوهش شامل دانش‌آموزان دختر و پسر پايه‌ي سوم، چهارم و پنجم دبستان شهرستان كرمانشاه است كه داراي اختلال يادگيري خواندن هستند كه از مدارس به مراكز توان‌بخشي اختلال‌هاي يادگيري ارجاع داده شده‌اند و در سال تحصيلي 91-1390 مشغول به تحصيل بوده اند. بيست نفر به عنوان نمونه‌ي آماري از بين جامعه‌ي آماري، به تصادف انتخاب شدند سپس اين دانش‌آموزان به طور نمونه‌گيري تصادفي ساده در چهار گروه پنج نفري جايگزين شدند. از ابزارهاي اندازه‌گيري شامل آزمون هوش وكسلر مقياس كودكان (WISC-R) و آزمون پيشرفت تحصيلي خواندن و درك مطلب شفيعي و همكاران استفاده شده است. سه گروه آزمايشي هر كدام به مدت 20 جلسه، در هر هفته دو جلسه 40 دقيقه‌اي آموزش خاص خود را دريافت نمودند و گروه كنترل غير از آموزش مرسوم مدرسه‌اي آموزش خاص ديگري دريافت نكرد. از هر چهار گروه پيش‌آزمون و پس‌آزمون به عمل آمد. تحليل واريانس يك طرفه نتايج نشان داد كه آموزش آگاهي واج‌شناسي موثر بوده است، اما آموزش مستقيم و آموزش تركيبي در بهبود درك مطلب خواندن دانش‌آموزان دبستاني داراي اختلال‌هاي يادگيري خواندن موثر نبوده‌اند. بر اين اساس نتيجه گيري مي‌شود كه آموزش آگاهي واج‌شناسي نسبت به دو شيوه ديگر در پيشرفت درك مطلب خواندن دانش‌آموزان دبستاني اثربخش و سودمندتر بوده است.

The purpose of this paper was to compare the effectiveness of Direct Instruction (DI), Phonological Awareness (PA) and Combined Method (CM) on reading comprehension in elementary students with reading disabilities (RD). The target population included male and female third, fourth and fifth grade elementary students in Kermanshah in trhe academic year 1390-1391. The study sample consisted of 20 participants diagnosed with RD. Then, four equally sized groups each with 5 participants were formed. WISC-R and reading achievement and reading comprehension test were utilized. Pretest and posttest were administered to the four groups. The 40 minutes special treatment was given to experimental groups three for 20 sessions but the control group received nothing except for the traditional school instruction. The data were analyzed by one–way ANOVA and Scheffe post-hoc test. The results revealed that PA could significantly enhance reading comprehension, but the other two methods could not. Accordingly, this study suggests the PA method for reading comprehension problems remediation.