تحليل فضايي شـاخص هاي اشتغال با استفاده از تحليل عاملي و تـحليل خوشه اي (نمونه موردي شهرستان هاي استان اصفهان)

Spatial Analysis of Employment Indicators, Using the Factor and Cluster Analyses (Case Study: Esfahan Province Towns)

فزوني جمعيت جوان كشور و افزايش نرخ بيكاري نسبت به سال هاي قبل از آن به وي‍ژه دهه اخير، سبب شده است كه، موضوع اشتغال يكي از چالش هاي جدي و بحث انگيز كشور باشد. بنابراين شناخت وضعيت اشتغال و بيكاري، درك نقاط قوت و ضعف و كاستي هاي آن در برنامه ريزي هاي اشتغال و توسعه انساني تاثير بسزايي دارد. علي رغم اينكه موضوع اشتغال و معضل بيكاري و عواقب ناشي از آن يكي از دغدغه هاي موجود استان اصفهان نيز مي باشد. بنابراين لازم است موضوع اشتغال و بيكاري در استان مورد پژوهش قرار گيرد و عوامل، مولفه ها و شاخص هاي موثر در اين زمينه تبيين گردد، تا از اين طريق امكان تدوين مديريت جامع اشتغال در استان اصفهان فراهم شود. هدف اصلي پ‍ژوهش كه از نوع توصيفي- تحليلي ژرفانگر است، روشن شدن بخشي از نابرابري هاي اجتماعي در زمينه اشـتغال به منظور توزيع عادلانه امكانات در شـهرستان هاي استان اصـفهان است. در اين مـقاله از 36 متغير نرم سازي شده استفاده شد و اين متغيرها با تكنيك تحليل عاملي به 5 عامل كاهش يافته و به صورت تركيبي در مولفه هاي معني دار ارايه شد. سپس شهرستان ها با تكنيك تحليل خوشه اي به 4 طبقه همگن تقسيم شدند. نتيجه تحقيق گوياي اين واقعيت است كه عدم تعادل هاي شديدي در سطح شهرستان ها وجود دارد به طوري كه شهرستان اصفهان بهترين شرايط را از لحاظ شاخص هاي اشتغال داشته و از لحاظ توسعه اشتغال، شهرستاني برخوردار است ولي شهرستان خوانسار در رديف آخر و جزو شهرستان هاي محروم قرار مي گيرد.

Increasing young population along with unemployment rates compared to previous years is one of the most serious challenges, and controversial for employment in the country. Understanding the employment and unemployment condition, perceived strengths and weaknesses and deficiencies in the employment planning and human development has necessary impacts. However, a major concern of the province of Esfahan is the issue of employment and unemployment and its consequences. Therefore the issue of employment and unemployment in the province was studied, and the affective factors are explained in this field, in order assess to the possibility of developing a comprehensive management for employment in the Province. The main objective of the study is to clear social inequalities in the employment field with regards to distribution facilities in Esfahan Province. The application of 36 variables was used and these variables were reduced to 5 through factor analysis. Then the cities were divided into 4 homogeneous classes through cluster analysis. The research results indicate that there are severe imbalances in towns. Out of that Esfahan town had the best conditions of employment index, while Khansar town was in the last row being the excluded town.