بررسي موضوعي و كمي مقالات مرتبط با اخلاق پزشكي در كشورهاي اسلامي منطقه مديترانه شرقي سازمان بهداشت جهاني، نمايه‌شده در پاب مد (PubMed)

Investigating subjects and quantity of articles related with medical ethics in Islamic countries, Eastern Mediterranean Region of World Health Organization, indexed on PubMed

مقدمه: در ميان شاخه‌هاي مختلف اخلاق حرفه‌اي، اخلاق پزشكي، به دليل جايگاه خاص و متعالي حرفه ‌پزشكي اهميت خاصي دارد. در تعاليم اسلامي نيز اخلاق پزشكي داراي اهميت ويژه‌اي است. به‌دليل پيشرفت‌هاي نوين در علم پزشكي، در حوزه اخلاق پزشكي نيز مباحث جديد و عميقي مطرح شده است كه با بررسي مقالات و حوزه‌هاي مورد تحقيق آن‌ها مي‌توان موضوعات مورد توجه درباره اخلاق پزشكي را مشخص نموده، به اولويت‌هاي مورد نظر نويسندگان مقالات پي برد و حوزه‌هايي كه در زمينه اخلاق پزشكي تاكنون در مورد آن‌ها تحقيق و بررسي انجام نشده، مشخص نمود تا پژوهشگران در آينده براساس اولويت‌هاي ملي و منطقه‌اي، فعاليت نمايند. روش: اين مقاله از نوع مطالعات مروري مي‌باشد. با مراجعه به پايگاه پاب مد (PubMed)، مقالات براساس 19 عنوان شامل 15 عنوان از 24 عنوان مرتبط با اخلاق‌ زيستي معرفي شده توسط بخش اطلاعات سلامت مدلاين پلاس (MedlinePlus) و همچنين 4 عنوان مرتبط با جنگ، پژوهش، آموزش و اصول اخلاق پزشكي نمايه شده در پاب مد (PubMed) كه توسط محققين دركشورهاي اسلامي منطقه مديترانه شرقي سازمان جهاني بهداشت (EMRO) چاپ شده است، مورد بررسي قرار گرفت. يافته‌ها: مقالات براساس سال انتشار، كشور و عناوين، بررسي، دسته‌بندي و مقايسه شدند. كمترين تعداد براساس كشور در محدوده سال‌هاي 1971 الي 2012 م.، يك مقاله از كشورهاي جيبوتي و فلسطين و بيشترين تعداد، 71 مقاله مربوط به كشور ايران بود. همچنين كمترين تعداد براساس سال، يك مقاله در سال‌هاي 1971 م.، 1978 م.، 1979 م.، 1984 م. و بيشترين تعداد، 39 مقاله در سال 2012 م. بود. كمترين تعداد براساس عناوين، يك مقاله مربوط به كارآزمايي‌هاي باليني و تقلب در بهداشت و بيشترين تعداد، 64 مقاله مربوط اصول اخلاق پزشكي بود. نتيجه‌گيري: اين مطالعه فقط به بررسي مقالات مرتبط با اخلاق پزشكي نمايه شده در پاب مد در كشورهاي اسلامي منطقه مديترانه شرقي سازمان بهداشت جهاني پرداخته است. هرچند مطالعات ديگري نيز براي تكميل اين پژوهش لازم است، ولي اين مقاله به عنوان اولين مقاله‌اي كه به ارايه دسته‌بندي مقالات اخلاق پزشكي با رويكرد تنوع موضوع و منشا انتشار آن‌ها كه كشورهاي اسلامي است، مي‌پردازد در نوع خود منحصربفرد است و مي‌تواند در آينده مبناي مطالعات و بررسي از ابعاد مختلف قرارگيرد. مطالعاتي كه در كشور ما در زمينه اخلاق پزشكي انجام مي‌شود، بايد هدفمند بوده و براساس اولويت‌هاي ملي و منطقه‌اي انجام شود تا بتواند پاسخگوي نيازهاي جامعه اسلامي ايراني ما باشد.

Introduction: Among different branches of professional ethics, medical ethics has a specific position due to the high and special level of professional ethics. Medical ethics is also considered especially in Islamic teachings. Due to novelty advancements in medical science in recent years, new and deep discussions have proposed on medical ethics field that considered issues on medical ethics can be specified via investigating articles as well as the domains searching on these issues and also one can infer the priorities considered by the authors of above articles and domains regarding medical ethics that have not been nor studied or investigated up to now will be determined in that investigators can have participation on these fields based on their national and regional priorities. Methodology: This article is the review study that by referring to PubMed data base, the articles were investigated based on 19 titles includes 15 titles of 24 titles related to the introduced bioethics by health information section of Medline Plus as well as 4 titles related to war, research, education and medical ethics principles, indexed in PubMed that published by investigators in Islamic countries in Eastern Mediterranean region (EMRO) of WHO. Findings: The articles were categorized and compared based on the year of publication, country and the study title. The minimum number of articles based on the country in Time Zone from 1971 to 2012 with one article related to countries such as Djibouti and Palestine and the maximum amount that were 71 were related to country of Iran. Also, the minimum number of article based on year was one article in years of 1971, 1978, 1979 and 1984 the maximum ones were 39 in 2012. The minimum number based on title was an article on clinical trials and fraud in health and the maximum number were 64 on the principles of medical ethics. Conclusion: This survey is only to investigate the articles related to index medical ethics on PubMed in Islamic countries of Eastern Mediterranean region of WHO. Although additional studies are necessary to complete the information on this field but this article is considered as the first one with categorizing medical ethics articles with the approach of variability of issue and since the origin of their publication is in Islamic countries, is exclusive can be the basis of wider studies and investigating different dimensions in the future. The studies containing medical ethics in our country should be based on goal as well as national and regional priorities to meet the needs of Islamic Iranian nation.