طراحي معيار رفتارهاي پيشگيري كننده از عفونت هپاتيت ب در كاركنان بهداشتي

Designing criteria for preventive behaviors of hepatitis B in health personnel

زمينه: عفونت هپاتيت ب، شايع ترين خطر شغلي به خصوص در كاركنان بهداشتي است كه احتياط استاندارد را در تماس هاي شغلي رعايت نمي كنند. داشتن عوارض كشنده و نبود درمان اختصاصي براي اين عفونت، توجه محققين بهداشتي را به سوي آموزش روش هاي پيشگيري جلب كرده است. هدف: مطالعه به منظور طراحي ابزاري با روايي و پايايي متناسب و خصوصيات جامعه شناختي، جهت سنجش 7 عامل مقياس رفتاري كنترل عفونت هپاتيت ب انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي كه در سال هاي 92-1391 در شهر تهران انجام شد، 135 نفر از كاركنان بهداشتي به صورت خوشه اي دو مرحله اي انتخاب شدند. پرسش نامه براساس تعريف توصيه شده گرين و كروتر طراحي شد. روايي آن با استفاده از روش هاي روايي صوري، محتوا و سازه و پايايي آن با روش هاي تعيين همساني دروني و بازآزمايي به كمك تعيين ضريب آلفاي كرونباخ تعيين شد. يافته ها: نسبت روايي محتوا بيش تر از 80/0، شاخص روايي محتوا بالاتر از 79/0 و پايايي ابزار تحقيق با محاسبه آلفاي كرونباخ برابر 82/0 بود. تحليل عاملي اكتشافي به استخراج 7 عامل از ابزار منجر شد؛ به طوري كه ابزار مذكور قادر به پيش بيني %5/76 از واريانس مشترك شدند. براساس تحليل عامل تاييدي، مدل با تاييد پايايي 91/0 برازش داشت. نتيجه گيري: با توجه به يافته ها، پرسش نامه حاصل از سنجش مطالعه مي تواند براي مقاصد تحقيقاتي، آموزشي و عملي مناسب باشد.

Background: Hepatitis B is the most common occupational hazard in health personnel especially those that do not adhere to standard precautions in occupational exposures. Fatal complications and the lack of specific treatment for this infection have driven the attention of health researchers to the education of preventive methods. Objective: The aim of this study was to design a valid and reliable tool with sociological characteristics in order to measure seven behavioral factors controlling hepatitis B. Methods: This descriptive study was conducted in 135 health personnel that were selected by two-stage cluster random sampling method in Tehran during 2012-2013. The questionnaire was designed according to the definition recommended by Green and Kruter. Validity was determined in terms of face, content and construct validity. Reliability was determined by internal consistency and test-retest using the Cronbachʹs alpha coefficient. Findings: The content validity ratio was greater than 0.80, the content validity index was greater than 0.79 and the Cronbachʹs alpha coefficient was 0.82. Exploratory factor analysis extracted seven factors that could predict %76.5 of the variance. Based on confirmatory factor analysis, the reliability of the model was fitted to 0.91. Conclusion: With regards to the results, the questionnaire obtained from this study can be used for research, education and practical purposes.