شناسايي و مقايسه تركيب‌هاي فنولي موجود در مواد استخراجي چوب اقاقيا و ليلكي با استفاده از فنون كروماتوگرافي گازي و طيف‌سنجي جرمي

Comparative GC/MS analysis of chemical components in wood extracts of Sweet Locust and False Acacia

ليلكي و اقاقيا از گونه‌هاي موجود در جنگل‌هاي كشور هستند كه چوب بسيار بادوامي دارند. براي شناسايي تركيبات موجود در چوب اين گونه‌ها، در اين تحقيق سه ديسك از هر گونه به صورت تصادفي از منطقه جنگلداري نوشهر انتخاب گرديد. براي تهيه نمونه‌هاي آزموني همگن، از هر ديسك طبق آزمون‌هاي استاندارد TAPPI ابتدا آرد چوب تهيه و بعد آردها با هم مخلوط شدند. مواد استخراجي توسط استن از آرد چوب‌ها جدا سازي و به‌منظور آناليز از دستگاه GC-MSاستفاده گرديد. شناسايي مواد با توجه به دياگرام زمان بازداري، محاسبه ضريب كواتز و جدول آدامز انجام شد. نتايج نشان دادند كه در مواد استخراجي محلول در استن چوب اقاقيا حدود 150 تركيب وجود داشت كه رزورسينول (74/19%)، 1 و 2-بنزن دي ال (92/6%)، 9-اكتا دكانوييك اسيد (55/3%)، گاما-سيتوسترول (77/2%) و گاما- ترپن (22/0%) از مهمترين تركيبات بودند. در مواد استخراجي محلول در استن چوب ليلكي 37 تركيب شناسايي شد كه 1 و 2-بنزن دي كربوكسيليك اسيد (38/90%)، رزورسينول (07/1%)، جيبرلين A3 (14/0%) و فنل (09/0%) به‌عنوان مهمترين تركيبات بودند. همچنين دو تركيب 1 و 2-بنزن دي كربوكسيليك اسيد و رزورسينول بين چوب دو گونه مشترك هستند. به نظر مي‌رسد مقادير بالاي رزورسينول (74/19%) در اقاقيا و 1 و 2-بنزن دي كربوكسيليك اسيد (38/90%) در ليلكي از عوامل مهمي در دوام و مصرف اين چوب‌ها باشند.

Sweet locust and False Acacia are important species of northern forests region with wood having good durability. In this study, three disks from each species were randomly cut in Nowshahr forest region. For homogenous sampling, first wood flour was prepared from each disk according to TAPPI standards and then mixed together. Acetone was used to remove extractives from both Sweet locust and False acacia wood flour. Extracts were analyzed by GC/MS. For the identification of compounds, GC diagram which shows abundance and retention time of each compound and calculation of quartz index and Adams table were used. The results showed that there are almost 150 compounds in False Acacia wood, and among them Resorcinol(19.47%),1,3-Benzendiol(6.92%) ,Stigma sterol (5.45%), 9-Octadecenoic acid(3.55%),1H-Imidazol(3.08%),Gamma-sitosterol (2.77%) and Gamma-Terpinene(0.22%) were the predominant compounds. There are 37 compounds in Sweet locust wood, that 1,2-Benzenedicarboxylic acid (90.38%),Stigmast-4-en-3-one(2.62%),Resorcinol(1.07%),Silicon grease (0.73%), Gibberellins A3(0.14%) and Phenol(0.09%) were important compounds. Resorcinol and 1, 2-Benzenedicarboxylic acid occurs both in Sweet locust and False acacia woods. The presence of high percentage of Resorcinol (20%) in Sweet locust and 1,2-Benzenedicarboxylic acid (90.38%) in False acacia are attributed for the durability of these species.