بيان پروتيينهاي مرتبط با اپوپتوزيس (Fas, Bcl2) در ليكن پلان دهاني

Expression of Apoptosis Associated Proteins (Fas, Bcl2) in Oral Lichen Planus

سابقه و هدف: ليكن پلان دهاني يك اختلال شايع ايمونولوژيك وابسته به لنفوسيت ها است كه در آن كراتينوسيتهاي لايه بازال، هدف لنفوسيتهاي T قرار مي گيرند و بدنبال پديده "اپوپتوزيس" دچار دژنرسانس هيدروپيك مي گردند. تاكنون چندين پروتيين در آغاز و پيشرفت اپوپتوزيس معرفي شده اند. هدف از اين مطالعه، ارزيابي بيان ايمونوهيستوشيمي دو پروتيين مهم پرواپوپتوتيك (Fas) و آنتي اپوپتوتيك (Bcl2) در نمونه هاي ليكن پلان دهاني و ارزيابي نقش آنها در روند اين بيماري مي باشد. مواد و روشها: در اين مطالعه مقطعي، رنگ آميزي ايمونوهيستوشيمي با آنتي بادي هاي ضد Bcl2 و Fas براي برش هاي بافتي بلوك هاي پارافينه 12 نمونه ليكن پلان دهاني (9عدد مخاط باكال و 3 عدد مخاط لثه) و 12 نمونه مخاط غير بيمار (8 عدد فيبروم تحريكي از مخاط باكال و 4 عدد مخاط نرمال لثه)، كه تمامي آنها از آرشيو بخش پاتولوژي دهان و فك و صورت دانشكده دندانپزشكي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي استخراج شده بود، انجام شد. رنگ پذيري سلول ها در دو منطقه اپيتليوم و بافت همبند زير اپيتليوم در هر نمونه مورد بررسي قرار گرفت. شدت رنگ پذيري سلول ها به صورت رنگ پذيري ضعيف (+), متوسط (++) و شديد (+++) طبقه بندي شد. نتايج بدست آمده مورد بررسي و مقايسه قرار گرفت. يافته ها: بيان ايمونوهيستوشيمياييFas در اپيتليوم بين دو گروه بيمار و غير بيمار اختلاف معني داري نشان نداد (هر دو 50% ضعيف و بقيه متوسط و شديد) و در ناحيه زير اپيتليوم نيز اختلاف معني داري مشاهده نشد (3/83% ضعيف و متوسط و بقيه شديد در مقابل 9/90% ضعيف و متوسط و بقيه شديد). همچنين بيان Bcl2 در اپيتليوم بين دو گروه بيمار و غير بيمار اختلاف معني داري نشان نداد (100% ضعيف در مقابل 7/66% ضعيف و بقيه متوسط و شديد) ولي بيان Bcl2در زير اپيتليوم داراي اختلاف معني داري بين دو گروه بود (7/91% متوسط در نمونه هاي بيمار در مقابل 7/66% ضعيف در نمونه هاي غير بيمار؛ 01/0p=). نتيجه گيري: براساس نتايج اين مطالعه احتمالا پروتيين هاي Fas وBcl2 نقش قابل توجهي در فرآيند اپوپتوزيس، كه در اتيولوژي ليكن پلان دهاني پيشنهاد شده ندارند و ارزيابي ساير پروتيين هاي حاضر در اين فرآيند توصيه مي شود.

BACKGROUND AND OBJECTIVE: Oral lichen planus (OLP) is a lymphocyte-mediated immunologic disorder in which basal keratinocytes appear to be the target of T-lymphocytes, and after “Apoptosis” phenomenon, it leads to hydropic degeneration of basal cells. Several proteins have been introduced in this process that may have major role in beginning and progression of apoptosis. The purpose of this study was to evaluate the immunohistochemical expression of two important pro-apoptotic (Fas) and anti-apoptotic (Bcl2) proteins in oral lichen planus and furthermore to evaluate the role of them in developing process of the lesion. METHODS: In this cross sectional study, the paraffin embedded tissue sections of 12 OLP specimens (9 buccal mucosa and 3 gingival mucosa) and 12 non-lesional specimens (8 irritation fibroma and 4 normal gingival mucosa), from archive of Oral and Maxillofacial Pathology Department of Dental School of Shahid Beheshti University of Medical Sciences were immunohistochemically stained using anti-Bcl2 and anti-Fas antibodies. The staining was eventually evaluated within epithelium and subepithelial connective tissue in each specimen. The intensity of staining was graded as weak (+), moderate (++) and high (+++). The results were statistically analyzed to determine any probably significant relationship. FINDINGS: The immunohistochemical expression of Fas between lesional and non-lesional groups in epithelial region was not significant (50% weak in both of them). No significant difference was also observed in expression of Fas in subepithelial region (83.3% weak and moderate versus 90.9% weak and moderate). The expression of Bcl2 showed no significant difference between two groups in epithelial region (100% weak versus 66.7% weak). Also a significant difference of subepithelial expression of Bcl2 was noted between two groups (91.7% moderate in lesional specimens versus 66.7% in non-lesional ones (p=0.01). CONCLUSION: The present study suggests that Bcl2 and Fas proteins probably may have no significant role in apoptosis in OLP and it is recommended to evaluate the other interfering proteins in this process. KEY WORDS: Oral Lichen Planus, Apoptosis, Bcl2, Fas.