بررسي كارايي برنامه آموزشي مبتني بر مدل بزنف بر رفتارهاي خودمراقبتي زنان مبتلا به پرفشاري خون

Evaluation of efficacy of education program based on BASNEF model onSelf-care behaviors of women with hypertension

مقدمه :پرفشاري خون خطري جدي براي سلامت و از علل مهم ناتواني و مرگ است. هدف از مطالعه حاضر بررسي كارايي برنامه آموزشي مبتني بر مدل بزنف بر رفتارهاي خودمراقبتي زنان مبتلا بهپرفشاري خون بود. روش پژوهش:در اين مطالعه نيمه تجربي، مطالعه بر روي158بيمارزن مبتلا بهپرفشاري خون كه از مراقبت هاي بهداشتي خانه هاي بهداشت استفاده مي كردند، انجام شد.روش نمونه گيري، بصورت چند مرحله اي تصادفي بود و در هر گروه تعداد 79 بيمار زنبصورت تصادفي ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه اي بود كه روايي پرسشنامه با نظر متخصصين و پايايي آن با ضريب آلفايكرونباخ 2/72 درصد مورد تاييد قرار گرفت. برنامه آموزشي براي گروه مداخله انجام و بعد از گذشتدو ماه اطلاعات مجدداًجمع آوري گرديد. بعد از مرحله پس آزمون، 2 جلسه آموزشي جهت گروه كنترل برگزار شدجهت تجزيه و تحليل از آزمون هاي توصيفي(ميانگين و انحراف معيار)و تحليلي(تي زوجي ،خي دو، رگرسيون) استفاده گرديد. در اين پژوهش سطح معني داري 05/0 در نظر گرفته شده بود. يافته ها :ميانگين سني شركت كنندگان13/13 ±05/62 بود. در گروه مداخله، ميانگين نمرات نگرش ، نرم انتزاعي ،عوامل قادركننده و رفتارهاي خودمراقبتي به ترتيب 27/3 ،35/4،04/4 ،51/3 نمره نسبت به قبل از مداخله افزايش داشتكه از لحاظ آماري معني داربود(001/0 P=). در گروه مداخله، قبل از مداخله درصد رعايت مصرف مرتب داروو انجام فعاليت فيزيكي به ترتيب 6/64درصد و43 درصد بود كه بعد از مداخله به ترتيب به 5/83درصدو 8/65درصد افزايش پيدا كرد.عوامل قادركننده 28 درصد واريانسرفتارخودمراقبتي فشار خون را توضيح دادند. نتيجه گيري:نتايج اين مطالعه نشان داد كه طراحي برنامه آموزشي بر اساس سازه هاي مدل آموزشي بزنف نسبت به آموزش هاي رايج، نتايج بهتري در ارتقا رفتارهاي خودمراقبتي بيماران داشته است.

Backgrond: Hypertension is a serious threat to health and a major cause of disability and death. The aim of this study was to evaluate the effectiveness of educational programs based on BASNEF model onSelf-care behaviors of women with hypertension. Methods: The present study was a Quasi-experimental study that carried out on158female patientswith hypertensionwhoused primary health centerswas conducted. The Sampling method wasmultistagesampling. Each group of 79 female patients were randomly selected.Data collection tool was a questionnaire that its validity and reliability confirmed by experts and Cronbachʹs alpha coefficient 72/2%.Educational intervention for intervention group was performed and after 2 months the data was collected.After the post test, 2 training sessions held in the control group.Analysis was used to test the descriptive (mean, SD) and analytical (paired t-test, chi square, and regression). Inthisstudy,the significance levelconsideredwas %5. Results:The mean age ofparticipantswas 62/05 ± 13/13.in the intervention group, the mean score of attitude , subjective norms , enabling factors and Self-care behavior3/27,4/35,4/04,3/51 respectiveliy compared to before intervention scores increased and the difference was significant (P=0/001).The intervention group, before the intervention, the percentage of drug compliance and regular physical activity %64/6 and 43%, respectively.After the intervention respectively % 83/5 and% 65/8 increased.Enabling factors explained 28% of the variance in Self-care behaviorshypertension. Conclusion: The results of this study showed that the design of the training program, based on BASNEF model structures, the better results in promoting onSelf-care behaviors. After the post test, 2 training session held in the control group.