اثر بخشي درمان شناختي رفتاري (CBT) بر سبك و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به هيپرتانسيون

THE EFFECTIVENESS OF COGNITIVE – BEHAVIORAL THERAPY ON STYLE AND QUALITY OF LIFE IN PATIENTS WITH HYPERTENSION

پيش زمينه و هدف: فشار خون يكي از عوامل موثر بر سبك زندگي و كيفيت زندگي و سومين علت مرگ و مير در دنياست. لذا مطالعه حاضر با اثر بخشي درمان شناختي- رفتاري بر روي بيماران مبتلا به فشار خون در جهت ارتقا سبك زندگي و كيفيت زندگي انجام گرفته است. مواد و روش: اين پژوهش به روش نيمه آزمايشي با پيش آزمون و پس آزمون و پيگيري دو ماهه با گروه شاهد انجام شده است. نمونه شامل 30 مرد مبتلا به فشار خون بود كه به شيوه تصادفي ساده انتخاب شدند و در دو گروه آزمايشي (15نفر) و كنترل (15 نفر) قرار داده شدند. براي جمع‌آوري داده‌ها از پرسش نامه كيفيت زندگي مرتبط با سلامت-فرم كوتاه (36-SF) و پرسش نامه سبك زندگي ارتقا دهنده سلامت HPLPII استفاده شد. هر دو گروه تحت دارو درماني بودند اما گروه آزمايش علاوه بر دارو درماني 8 جلسه درمان شناختي- رفتاري را دريافت كرد. جهت تجزيه و تحليل داده‌ها از آزمون كواريانس(آنكوا) استفاده شد. نتايج: نتايج نشان داد كه بين ميانگين نمرات پيش آزمون و پس آزمون گروه مداخله و شاهد تفاوت معني‌داري وجود دارد. بدين معني كه درمان شناختي-رفتاري موجب تغيير در نمره سبك زندگي و كيفيت زندگي بيماران در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد شده است. ميانگين نمرات سبك زندگي و كيفيت زندگي در گروه آزمايش نسبت به گروه شاهد افزايش پيدا كرده بود (01/0 > p). نتيجه‌گيري: يافته‌هاي پژوهش حاضر مشخص مي‌كند كه درمان شناختي-رفتاري مي‌تواند به همراه درمان دارويي در سبك زندگي و كيفيت زندگي اثر گذار باشد.

Background & Aims: Essential hypertension is one of the most important factors on quality of life and life style and the third cause of death in the world. The purpose of the present study was to determine the effect of cognitive behavioral therapy on improvement of quality of life and life style in patients with essential hypertension. Materials & Methods: In a quasi-experimental design with pre-test/post-test with control group paradigm, a sample of 30 male patients with hypertension were selected by available sampling method and randomly were assigned into two experimental (n=15) and one control group (n=15). The measurement tool was World Health Organization-Quality of life (SF-36)-Short term and health-promoting lifestyle profileII (HPLPII) Questionnaire. Each group was in drug therapy but the experimental group participated in eight sessions of cognitive-behavior therapy, while the control group did not receive any treatment. The mean scores of two groups were compared through analysis of covariance (ANCOVA). Results: The findings showed that cognitive behavioral therapy was effective on improvement of quality of life and life style in the patients with essential hypertension in posttest and follow up. Conclusion: Cognitive behavioral therapy and drug therapy could be effective on improvement of quality of life and life style in the patients with essential hypertension. Keywords: Cognitive-behavioral therapy, Life style, Quality of life, Hypertension