بررسي آثار سياست‌هاي حمايتي و بازرگاني دولت در بخش كشاورزي با استفاده از ماتريس تحليل سياستي

Effects of Government Support and Commercial Policies in Agricultural Sector by Using Policy Analysis Matrix (Case Study Major crops of Fars Province)

استان فارس يكي از مهمترين استان‌هاي كشور در حوزه بخش كشاورزي مي‌باشد. اين استان به لحاظ توليد محصولات عمده كشاورزي در زمره دو يا سه استان مهم توليدكننده كشور قرار دارد. 1058 هزار هكتار از اراضي زير كشت محصولات سالانه و دايمي كشور (معادل1/8 درصد از كل اراضي كشاورزي ايران) متعلق به استان فارس مي‌باشد و از اين منظر، اين استان در سال زراعي 88- 1387 بعد از استان خراسان حايز رتبه دوم بوده ‌است. در حدود 70 درصد از كل اراضي زيركشت استان را محصولات زراعي تشكيل مي‌دهند. هدف اصلي اين پژوهش بررسي و تجزيه و تحليل آثار سياستهاي مختلف حمايتي در حوزه محصولات زراعي استان فارس طي دوره زماني 88- 1387 ميباشد. با استفاده از ماتريس تحليل سياستي(PAM) و محاسبه شاخص‌هاي منتج از آن هر يك از سياستهاي حمايت از توليدكننده در بخش بازار نهاده‌ها و محصولات كشاورزي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه بازار نهاده‌هاي وارداتي كليه محصولات زراعي و بازار محصول اكثر توليدات زراعي استان تحت حمايت دولت مي‌باشد اما مداخله دولت در فرايند توليد محصولات زراعي باعث شده ‌است تا به استثنا محصولاتي نظير گوجه فرنگي، پياز، خيار، هندوانه، لوبياي قرمز و لوبياي چيتي كه داراي مزيت نسبي و سودآوري خالص اجتماعي مي‌باشند، بقيه محصولات فاقد كارايي در توليد بوده و در شرايط تجارت آزاد، قادر به ادامه فعاليت توليدي خود نخواهند بود

The purpose of this paper is to study and analyze the impacts of different government support policies on crop production of Fars province. Using policy analysis matrix and the indices thereof, the impact of the abovementioned policies on input and output markets were studied. The results show that while government is supporting all inputs markets and most of the crops markets, with the exception of the few crops that enjoy relative advantage and the net social benefit, the production of others are inefficient and can not go on under free trade condition.