برنامه ريزي راهبردي حمل و نقل پايدار شهري در كلانشهرهاي ايران )مطالعه موردي: شهر مشهد(

Strategic Planning of Civil Persistent Transportation in Metropolises of Iran (Case Study: City of Mashhad)

امروزه يكي از مهم ترين چالش هاي پيش روي كلانشهرهاي ايران مسيله حمل و نقل درون شهري است. فقدان برنامه ريزي راهبردي براي سامانه هاي حمل و نقل شهري علاوه براين كه موجب تكرار سرمايه گذاري هاي مشترك در زيرساخت هاي جامعه مي شود، باعث ناهماهنگي و ناسازگاري اين سامانه ها با يكديگر نيز شده و ممكن است مشكلات ييشماري را در اتصال زيرسامانه ها به يگديگر ايجاد كند. از مهم ترين دغدغه هاي مديريت كلانشهري در شهر مشهد مديريت حمل و نقل است. در همين ارتباط، زمينه ايجاد و توسعه حمل و نقل پايدار در اين شهر مي تواند باعث موثرترين ابزار هدايت توسعه شهر، شكل دهي به محيط و ارتقاي كيفيت زندگي شهري شود. مقاله حاضر، از لحاظ هدف به روش كاربردي و از حيث شيوه مطالعه به روش توصيفي - تحليلي شكل گرفته است. شيوه جمع آوري داده ها به صورت كتابخانه اي و مطالعات ميداني از نوع پيمايشي )مصاحبه و پرسشنامه( انجام شده است. در ابتدا نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهديدهاي توسعه حمل و نقل پايدار شهري تعيين و با استفاده از مدل SWOT مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت و به ارايه راهبردهاي مناسب پرداخته شد. در پايان راهبردهاي ارايه شده با استفاده از روش ماتريس كمي برنامه ريزي راهبردي ) MPSQ ( اولويت بندي شده اند. يافت ههاي تحقيق نشانگر آن است كه راهبرد نهايي توسعه حمل و نقل پايدار شهري كلانشهر مشهد يك راهبرد تهاجمي بر پايه تقويت نقاط قوت و استفاده از فرصتهاي موجود است.

Nowadays, one of the most important challenges of the Iranian metropolitan areas is the problem of city’s interior transportation. Beside the recurrence of common investment in society’s infrastructure, lack of strategic planning for transportation of the city, causes disharmony and maladjustment of these systems and may result in numerous problems in sub-systems connections. Transportation control can be the most significant apprehension in management of The City of Mashhad. In the same issue, provision and development of persistent transportation can be an effective tool in leading city development, environment forming and promotion of city’s living quality. In this study, data collection procedure based on library and field studies (interviews and questionnaires) was done. At first, strengths and weaknesses, opportunities and threatens of the city’s persistent transportation were determined and then, they were analyzed using SWOT model. Finally, represented strategies were prioritized by exploitation of city planning quantitative matrices. The findings of this study prove that the end strategy in the development of persistent transportation of Mashhad metropolis is an aggressive strategy that is based on reinforcement of strengths and exploitation of opportunities. Keywords: Strategic