تحليل وضعيت اشتغال فارغ‌التحصيلان رشته تربيت‌بدني و علوم ورزشي ايران و تعيين جايگاه آنان بر اساس ماتريس ارزيابي موقعيت و اقدام استراتژيك (SPACEM)

Analysis of physical education and sport sciences graduates’ employment and their position in Iran based on strategic position and action evaluation matrix

چكيده هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي وضعيت اشتغال فارغ‌التحصيلان رشته تربيت‌بدني و علوم ورزشي كشور انجام شده است. روش‌شناسي: نمونه‌هاي تحقيق شامل 115 نفر از اعضاي هيات علمي دانشگاه‌ها، مديران ورزشي و فارغ‌التحصيلان رشته تربيت‌بدني بودند كه در زمينه موضوع تحقيق صاحب‌نظر و ذينفع بودند. براي گردآوري اطلاعات از روش‌هاي بررسي اسناد و مدارك، مطالعات قبلي، جلسات مصاحبه، فرم‌ها و پرسشنامه‌ (فرم شناسايي SWOT شامل سوالات باز و بسته، پرسشنامه عوامل دروني، پرسشنامه عوامل بيروني و فرم تعيين موقعيت استراتژيك) استفاده شد. به منظور سنجش روايي پرسشنامه از روش اعتبار محتوا با بهره‌گيري از نظر چهارده نفر از استادان خبره مديريت، مديريت ورزشي و دانشكده كارآفريني استفاده شد. ثبات دروني ابزار در يك مطالعه مقدماتي روي سي نفر از آزمودني ها به روش ضريب آلفاي كرونباخ، 94/0 محاسبه شد. براي آزمون فرضيات پژوهش از آزمون‌هاي رتبه‌اي فريدمن، ماتريس ارزيابي عوامل داخلي (IFE) و ماتريس ارزيابي عوامل خارجي (EFE) و در نهايت ماتريس ارزيابي موقعيت و اقدام استراتژيك (SPACEM) استفاده شد. يافته‌ها: در تجزيه و تحليل شرايط محيطي (دروني و بيروني) اشتغال فارغ‌التحصيلان تربيت‌بدني و علوم ورزشي 18 نقطه قوت، 40 نقطه ضعف، 33 فرصت و 33 تهديد شناسايي و به ترتيب اولويت‌بندي شد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد اشتغال فارغ‌التحصيلان رشته تربيت‌بدني و علوم ورزشي از نظر عوامل داخلي و خارجي وضعيت مناسبي ندارد و با وجود ضعف‌هاي داخلي با تهديدهاي خارجي متعدد و عمده نيز مواجه است كه در ماتريس ارزيابي جايگاه، در بدترين وضعيت يعني در موقعيت تدافعي (WT) قرار دارد. نتيجه‌گيري: پيشنهاد مي‌شود براساس شرايط موجود براي تبيين استراتژي‌هاي اشتغال فارغ‌التحصيلان تربيت‌بدني و علوم ورزشي ايران علاوه بر استفاده از استراتژي‌هاي ST، SO و WO بر استراتژي‌هاي WT نيز تاكيد شود. واژه‌هاي كليدي: اشتغال، رشته تربيت‌بدني و علوم ورزشي، ماتريس ارزيابي موقعيت و اقدام استراتژيك.

Abstract Objective: The purpose of this study is to investigate the physical education and sport sciences graduates’ employment status in Iran. Methodology: The sample of this study consists of 115 physical education and sport sciences faculty members of higher education institutions, major sport managers and graduates of physical education and sport sciences who were selected as a non-random target and had the expertise and experience on the research topic. To gather the data, library sources, literature review, background analysis, interviews, forms and questionnaires were used (a SWOT identification form that contained open and close questions, internal factors questionnaire, external factors questionnaire, and a form of employment strategic positioning). For determining validity of the it questionnaire was reviewed and confirmed by 14 faculty members of sport management and entrepreneurship. Finally, in the pilot study on 30 subjects the internal consistened of questionnaire by Cronbachʹs alpha was (r=0.94). For analyzing research hypotheses ,the Friedman rank test, internal factors evaluation matrix (IFE) and external factors evaluation matrix (EFE) and strategic position and action evaluation matrix (SPACEM (were employed. Results: Having analyzed environmental situations (internal and external) of physical education and sport science graduates’ employment, 18 strengths, 40 weaknesses, 33 opportunities and 33 threats were identified and their priorities were determined. The results showed that physical education and sport sciences graduates’ employment in Iran was located in the worst position possible (T-W & defensive area). Conclusion: Depending on the conditions for explaining employment strategies of physical education and sport sciences graduates, besides using ST, SO and WO strategies, using WT strategies is also recommended. Keywords: Employment, Graduates of physical education and sport sciences, Strategic action and position evaluation matrix (SPACEM).