اثر بخشي آموزش مهارت‏هاي پرسشگري به معلمان بر تفكر انتقادي دانش‏آموزان متوسطه

The Effectiveness of Teaching Questioning Skills to Teachers on Critical Thinking of High School Students

هدف پژوهش حاضر بررسي تاثير آموزش مهارت‏هاي پرسشگري به معلمان بر ميزان تفكر انتقادي دانش‏آموزان پسر دوره متوسطه بود. طرح پژوهش حاضر شبه آزمايشي و از نوع پيش‏آزمون- پس‏آزمون باگروه كنترل است. جامعه آماري راكليه دانش‏آموزان پسر دوره متوسطه شهرستان ملاير تشكيل مي‏دادند، از اين جامعه 219 دانش‏آموز سال دوم و سوم رشته‏هاي علوم انساني و الكتروتكنيك به صورت تصادفي انتخاب و در دو گروه (113كنترل، 106 آزمايشي) در قالب 8 كلاس مورد بررسي قرار گرفتند. دبيران 4 كلاس (درس‏هاي فلسفه، منطق، ديني، الكترونيك كاربردي) به عنوان گروه آزمايشي دوره مهارت‏هاي پرسشگري را دريافت و دبيران 4 كلاس ديگر به عنوان گروه كنترل در اين دوره شركت نكردند. براي گردآوري اطلاعات پژوهش از آزمون مهارت‏هاي تفكر انتقادي كاليفرنيا فرم«ب» (فاشيون و فاشيون، 1997) استفاده شد. داده‏ها با آزمون هاي t و تحليل كوواريانس تجزيه و تحليل شدند. يافته‏ها نشان داد كه دانش‏آموزان هردوگروه از نظر سن، معدل، بهره هوشي و تفكر انتقادي و زير مقياس‏هاي آن باتوجه به نمره‏هاي پيش‏آزمون همگن بودند. تحليل كوواريانس نشان داد كه آموزش مهارت‏هاي پرسشگري به معلمان باعث افزايش 12 درصدي تفكر انتقادي دانش‏آموزان شده است. در پنج زير مقياس تفكر انتقادي؛ تحليل 9 درصد، ارزيابي 12درصد، استنتاج 4 درصد، استدلال قياسي 6 درصد واستدلال استقرايي 5 درصد افزايش يافته بود. تفاوت ميانگين نمره مهارت‏هاي تفكر انتقادي به طور كلي و پنج زير مقياس آن در دانش‏آموزان رشته‏هاي الكتروتكنيك وعلوم انساني معنادار نبود.

The aim of this study was to investigate the effectiveness of teaching questioning skills to teachers on critical thinking of male high school students. The design of the research was quasi-experimental, involving pretest-posttest and control group. The population consisted of all male high school students and teachers of Malayer, out of which 219 2nd and 3rd year students of humanities and electronics were randomly selected and analyzed in two groups (113 in control group and 106 in experimental group) and 8 classes. The experimental group consisting of 4 teachers (philosophy, logic, religious studies, and applied electronics) attended the questioning skills course, while the control group did not take part in the course. Form B of the California Critical Thinking Skills Test (Facione and Facione, 1997) was used for data collection. The collected data were analyzed using analysis of covariance and t tests. The findings and pretest scores showed that the students of both groups were equal with regards to age, course averages, IQ, critical thinking ability, and its subscales. The analysis of covariance showed that teaching questioning skills to the teachers increased the students’ critical thinking ability by 12%. Moreover, the five subscales of critical thinking ability increased as the following: analysis 9%, evaluation 12%, inference 4%, deductive reasoning 6%, and inductive reasoning 5%. The differences between the mean scores of critical thinking skills and its five subscales among students of humanities and electronics were not significant.