اثرات محافظتي عصاره هيدروالكلي زعفران در برابر آسيب‌هاي بافتي كليوي حاصل از ايسكمي/خونرساني مجدد در موش صحرايي

Protective effects of Saffron hydroalcoholic extract against renal tissue damages induced by ischemia-reperfusion in rats

زمينه: هدف اين مطالعه بررسي اثرات محافظتي عصاره هيدروالكلي زعفران در برابر آسيب‌هاي بافتي ناشي از ايسكمي/ خونرساني مجدد كليوي بود. روش‌ها: در اين مطالعه تجربي، 40 سر موش صحرايي نر به‌طور تصادفي به 5 گروه تقسيم شدند. 1- گروه Sham كه تحت جراحي ولي بدون انسداد رگي قرار گرفت و دوره معادل خونرساني مجدد را سپري كرد، 2- گروه ايسكمي/خونرساني مجدد كه حلال عصاره را دريافت كرد و تحت جراحي، نيم ساعت ايسكمي دوطرفه كليوي و 24 ساعت خونرساني مجدد قرار گرفت (I/R). گروه‌هاي سوم تا پنجم نيز تحت ايسكمي/خونرساني مجدد قرار گرفتند و عصاره زعفران را به‌ترتيب با دوزهاي mg/kg, ip5، 10 يا 20 دريافت كردند. در پايان دوره خونرساني مجدد كليه چپ خارج شد و جهت مطالعات بافت‌شناسي تحت رنگ‌آميزي با هماتوكسيلين و ايوزين قرار گرفت. آناليز آماري توسط آناليز واريانس يكطرفه و آزمون mann whitney صورت گرفت. يافته‌ها: به‌دنبال ايسكمي/خونرساني مجدد، اندازه فضاي بومن به‌طور معنادار افزايش يافت (001/0 > P). به‌علاوه ميزان نكروز سلولي در توبول‌هاي كورتكس و مدولاي خارجي، احتقان عروقي و قالب‌هاي داخل توبولي در مدولاي خارجي و داخلي افزايش يافت ولي تعداد گلبول‌هاي قرمز در مويرگ‌هاي گلومرولي دچار كاهش شد. به‌كارگيري عصاره زعفران با هر سه دوز توانست تمام اين آسيب‌ها را به‌طور قابل‌ملاحظه‌اي كاهش دهد. اما تاثير دوز 20 ميلي‌گرم آن اندكي كم‌تر بود. نتيجه‌گيري: تزريق داخل صفاقي عصاره هيدروالكلي زعفران داراي اثرات محافظت‌كننده در برابر آسيب‌هاي بافتي ناشي از نيم ساعت ايسكمي و 24 ساعت خونرساني مجدد در كليه رت مي‌باشد.

Background: The aim of this study was to investigate the protective effects of saffron hydroalcoholic extract against tissue damages induced by renal ischemia/reperfusion. Methods: In this experimental study, 40 male rats were randomly divided into 5 groups; 1. sham group which underwent surgery with no vessel occlusion and passed equivalent reperfusion period, 2. Ischemia/reperfusion group which received solvent of extract and went through surgery, bilateral renal ischemia for 30 min and 24-h reperfusion period (I/R). The other three groups underwent ischemia/reperfusion receiving saffron extracts of 5, 10 or 20 mg/kg/ip, respectively. At the end of reperfusion period, the left kidney tissue was collected and stained with hematoxylin-eosin for histological studies. Statistical analysis was performed using one-way ANOVA and Mann-Whitney tests. Results: Following ischemia/reperfusion, the size of Bowmanʹs space increased significantly (P < 0.001). In addition, cell necrosis in the tubules of the cortex and outer medulla, vascular congestion and tubular casts in the outer and inner medulla increased. However, the number of RBCs in glomerular capillaries decreased. Administration of saffron extract could significantly improve all the injuries by all three doses. Nevertheless, the effect of 20 mg dose was smaller. Conclusion: Intraperitoneal administration of saffron hydroalcoholic extract has protective effects against tissue damages induced by 30 min ischemia and 24-h reperfusion in the rat’s kidney.