بررسي رابطه بين اختلالات اسكلتي- عضلاني، استرس شغلي و خستگي در كاركنان يك صنعت توليد مواد غذايي

The relationship between musculoskeletal disorders, stress and fatigue in workers of a food industry

مقدمه: توسعه روزافزون صنعت منجر به افزايش بروز بيماري هاي اسكلتي- عضلاني شده است. اين اختلالات بر اثر عواملي همچون نوع كار، تكرار كار، شدت و مدت زمان انجام كار تشديد مي يابد. صنايع غذايي از جمله صنايعي هستند كه نوع كار انجام شده در آن در بردارنده حركات تكراري است. اين پژوهش با هدف بررسي نقش استرس و ساير عوامل رواني بر اختلالات اسكلتي- عضلاني انجام شد. مواد و روش ها: در اين مطالعه توصيفي‌ـ تحليلي بر اساس نمونه‌گيري تصادفي ساده 215 نفر از كارگران با ميانگين سني 39 سال انتخاب شدند. به منظور تعيين شيوع علايم اختلالات اسكلتي‌ـ عضلاني از پرسشنامه نورديك و براي استرس شغلي از پرسشنامه OSIPOW استفاده گرديد. سپس داده‌هاي به دست آمده توسط نرم‌افزارSPSS 16 با كاربرد آماره هاي توصيفي و ضريب همبستگي پيرسون تحليل شد. يافته‌ها: نتايج به دست آمده نشان داد كه در افراد مورد مطالعه بيشترين شيوع علايم طي 12 ماه گذشته مربوط به ناحيه تحتاني پشت با 8/69% بوده است. بين استرس و ناراحتي هاي اسكلتي- عضلاني در گردن، شانه، مچ دست، بخش فوقاني پشت بيشتر اندام هاي بدن رابطه معناداري يافت گرديد (P < 0.05). نتايج نشان داد كه بين استعمال سيگار و كمردرد (P < 0.05)، درد شانه (P=0.023) و درد پا(P=0.008) ارتباط معناداري وجود دارد. همچنين بين متوسط ساعت كار در روز، سابقه كاري، خستگي و BMI با علايم اسكلتي- عضلاني رابطه معني داري ديده شد. نتيجه گيري: نتايج به دست آمده از اين مطالعه نشان داد كه استرس شغلي، سابقه كار، شاخص توده بدن ، تعداد ساعات كاري و خستگي از عوامل خطرساز مهم در اختلالات اسكلتي- عضلاني اندام هاي فوقاني است.

Introduction: The increasing development of industries has led to an increased incidence of musculoskeletal disorders. These disorders are intensified by factors such as type of job, repetition of task, intensity, and duration of the work. Food industries are from those industries with tasks involving repetitive movements. This study aimed to examine the role of stress and other psychological factors on musculoskeletal disorder. Materials and Methods: In this cross-sectional study, 215 workers with an average age of 39 years were selected based on simple randomized sampling technique. Nordic and OSIPOW questionnaires were used to determine the prevalence of symptoms of musculoskeletal disorders and job stress, respectively. Then, the obtained data was analyzed using SPSS-16 software and applying descriptive statistics and Pearson correlation test. Results: The results showed that the highest prevalence of musculoskeletal symptoms was in the lower back region with 69.8% during the past 12 months. Significant correlations were found between stress and musculoskeletal discomfort in the neck, shoulder, wrist, upper back, and most organs (P < 0.05). The results revealed statistical significant correlation between smoking and low back pain (P < 0.05), shoulder pain (P = 0.023) and leg pain (P = 0.008). Similarly, the average hours worked per day, work experience, fatigue, and BMI have been significantly associated with musculoskeletal symptoms. Conclusions: The results of this study showed that job stress, job experience, body mass index, number of working hours and fatigue were of important risk factors of upper extremity musculoskeletal disorders.