درآمدي بر صنعت بافندگي يزد در عصر صفوي

An Introduction to the Textile Industry of Yazd in the Safavid Era

با تاسيس سلسله صفوي، اتحاد سياسي كشور و رونق تجارت و امنيت جاده‌ها، بازرگاني و تا حدي صنايع پيشه‌وري به‎ويژه در ربع اوايل قرن يازدهم گسترش يافت. همگام با حمايت سلاطين از منسوجات پارچه‌اي، اين صنعت به‎تدريج به اوج اعتلاي خود در تاريخ ايران نايل گرديد. در اين ميان، يزد كه قدمتش در بافت انواع پارچه‌هاي مرغوب، به روزگاران اوليه اسلامي مي‌رسيد و از دوره ايلخانان به بعد، نام آن در كنار چند مركز مهم پارچه‌بافي ايران شهرت يافته بود، به چنان جايگاهي رسيد كه ماموري با عنوان كِركِ‎يراق، مسيول تهيه پارچه‌هاي مورد نياز دربار از اين شهر شد. حمايت حكومت مركزي از كارگاه‌هاي نساجي موجب رونق اشتغال در صنعت نساجي شد و طراح برجسته‌اي همچون غياث‌الدين يزدي كه در تاريخ نساجي ايران بديل نداشت، ظهور يافت كه با عزيمت به اصفهان و رياست بر كارگاه‌هاي سلطنتي به‎عنوان برجسته‌ترين طراح پارچه در تاريخ نساجي ايران شهرت يافت. در عصر صفوي دو ابتكار فني در طراحي و بافت پارچه چندتايي و مخمل رخ داد كه وي پرچمدار و برجسته‌ترين استاد هر دوي آنها بود.

After the foundation of the Safavid dynasty, trade experienced a boom in the first quarter of the eleventh century AH due to their political ties and measures to bring the trade routes under their control. Therefore, textile industry gradually reached its pinnacle thanks to Safavid support. Among the Iranian cities, Yazd became such a seat of this industry that a royal agent called Kerk-e Yar?q was appointed to provide the textiles requested by the royal family and aristocracy. Even, a professional designer from Yazd who was commissioned to Isfahan to run the royal textile weaving workshops managed to become the best textile designer in the Iranian history. Qias al-Din Yazdi, also, introduced two innovations in designing and weaving multiple and velvet fabrics.