اولويت بندي موانع مشاركت در طرحهاي مرتعداري با استفاده از فرآيند تحليل سلسله مراتبي (منطقه مورد مطالعه: شهرستان دورود)

Ranking of Deterrent and Preventive Effect Factors on Cooperation in Range Management Projects By Analytical Hierarchy Process(AHP)

آگاهي از موانع مشاركت مرتع داران در طرح هاي مرتع داري و ارزش گذاري هر يك از آن ها جهت برنامه ريزي دستگاه هاي دولتي براي نظارت و ارزيابي منابع طبيعي بسيار مفيد و ارزشمند مي باشد. تحقيق حاضر بر اساس مطالعه اسنادي و ميداني در حوزه شهرستان دورود و نمونه گيري بصورت كاملاً تصادفي در سال1391 انجام گرديد. جامعه آماري اين تحقيق، مرتع داران منطقه دورود و كارشناسان مرتبط در سطح استان انتخاب گرديدند. حجم نمونه مرتع داران 217 نفر و كارشناسان 50 نفر با استفاده از فرمول كوكران تعيين شد كه به پرسشنامه هاي روايي و پايايي شده در خصوص موانع قانوني، آموزشي، اقتصادي، مديريتي، فرهنگي-اجتماعي و ويژگيهاي شخصي پاسخ دادند. نتايج حاصل از ضريب همبستگي اسپيرمن بين متغيرهاي تحقيق نشان داد كه بين سن، سواد، سابقه، تعداد واحد دامي، موانع فرهنگي- اجتماعي و مديريتي با مشاركت رابطه معني داري وجود ندارد. در حاليكه بين متغيرهاي موانع آموزشي، قانوني، مساحت و مرغوبيت مرتع با متغير وابسته مشاركت، رابطه معني داري وجود دارد. اولويت بندي نظرات مرتع داران و كارشناسان بر اساس فرآيند تحليل سلسله مراتبي، نشان داد كه موانع آموزشي با بيشترين همبستگي در رتبه اول و موانع مديريتي، اقتصادي، قانوني و فرهنگي- اجتماعي به ترتيب در رتبه هاي دوم تا پنجم مشاركت در طرح هاي مرتع داري قرار دارند. آموزش از جمله مهم ترين عوامل موثر در مشاركت هاي مردمي مي-باشد كه تحقيق حاضر بيان كننده اين واقعيت بوده و جهت افزايش مشاركت در اجراي طرح هاي مرتع داري منطقه دورود، پرداختن به اين بحث از سوي مديران منابع طبيعي بايد در اولويت كارهاي ترويجي قرار گيرد.

Awareness of participation barriers of range managers and valuation of each of them for planning government agencies for monitoring and assessment of natural resources is very useful and valuable. This research is based on documents and field study and performed in Doroud city in 1391, sampling method was simple random sampling. Statistical community includes range managers of Dourod city and related experts in the province. Sample was 217 range managers and 50 experts that determine by Cochran formula and replayed to question of reliable and valid questionnaire. Result of correlation coefficient between variables showed that there is no meaningful relationship between age, history, literacy, livestock unit, social-cultural and managerial barriers with participation and between legal and educational barriers, area and range quality with depended participation variable is meaningful relationship. Ranking of range managers and experts opinions performed based on analytical hierarchy process (AHP). The results showed that the instructive barriers and barriers with minimal changes were in the first level and management, economic barriers, legal barriers and cultural barriers - social were in the second to fifth ranks of participationrange management respectively. Education is one of the most important factors of public participation that this research expresses this fact and for increase participation in administration of range management plans in Dourod city, addressing this issue by managers of natural resource must be in priority tasks of cultivation works.