تحليل عناصر ناتوراليستي در داستان‌هاي محمود دولت‌آبادي

Naturalism in the Works of Mahmoud Dowlat-?badi

داستان‌هاي محمود دولت‌آبادي به مثابه منشوري است كه از زواياي مختلف قابل بحث و بررسي است. در آثار او رگه‌هايي از انديشه‌هاي رياليستي‏‏‏، ناتوراليستي، و گاه سورياليستي ديده مي‌شود. به علّت گستره وسيع موضوع‏، در مقاله حاضر فقط به برخي از انديشه‌هاي «ناتوراليستي» محمود دولت‌آبادي مي‌پردازيم. ناتوراليسم، شكل افراطي واقع‌گرايي شمرده مي‌شود. اين مكتب ادبي، نظريّه‌اي است كه كردار و گرايش و انديشه را زاييده غرايز و اميال طبيعي مي‌داند و به هيچ رويداد يا پديده فوق طبيعي قايل نيست و همه واقعيّات و پديده‌ها را موجود در طبيعت و در دايره علوم طبيعي تفسير مي‌كند. ناتوراليسم در ادبيّات بر جنبه‌هاي توارث محيط و مشاهده زندگي به دور از آرمان‌گرايي تاكيد مي‌ورزد و در اين راه به ترسيم جزييّات ـ و لو زشت و ناخوشايند ـ مي‌پردازد. ناتوراليسم ادبي از راه ترجمه‌هاي دوران مشروطيّت وارد ادبيّات ايران شد و نويسندگاني همچون صادق هدايت و صادق چوبك را تحت تاثير قرار داد. در اين مقاله، به شيوه تحليلي ـ توصيفي، تاثير ناتوراليسم در آثار محمود دولت‌آبادي بررسي شده است.

The narrations of Mahmoud Dowlat-?badi can be considered as a prism which should be criticized in different aspects. There are threads of realistic, naturalistic and somehow surrealistic thoughts in his works. Due to the wide range of subjects, we try to analyze just a few of his naturalistic thoughts in present article. Naturalism is the extremist form of realism. This school of literary theory assumes behavior, tendency and thought as the results of natural desires and instincts. It respects any supernatural phenomena and interprets all the facts and phenomena of nature and natural sciences. Naturalism, in literature, emphasizes on inheritance of environment and viewing life apart from idealism and tries, in this way, to draw the details even unpleasantly. Literary naturalism entered Iran in the period of Constitutional Movement through translation of foreign works and impacted some Iranian authors such as Sadegh Hedayat, and Sadegh Choobak. This article has studied, in a descriptive-analytic manner, the influence of naturalism on the works of Mahmoud Dowlat-?badi.