بررسي ديدگاه‌هاي عرفاني رشيدالدّين ميبدي در آيات مربوط به «زن» در كشف‌الاسرار مريم‌السّادات اسعدي فيروزآبادي 1

Analysis of Mystical Attitudes of Rashid al-Din Meybodi about verses on Women in Kashf al-Asrar

بخش زيادي از آيات قرآن كريم به ذكر مسايل زنان ـ از جمله حقوق و وظايف و احكام شرعي و فقهي آنان ـ اختصاص دارد. علاوه بر آن، در برخي سوره‌ها از زناني نام برده يا به زناني اشاره شده است كه در ماجراهاي تاريخي و پديد آوردن قصّه‌هاي قرآني، نقش‌آفرين بوده‌اند. در تحقيق حاضر، آن دسته از آيات قرآني مرتبط با زن ـ كه در نوبت سوم كشف‌الاسرار مطرح شده ـ از جهت نوع تاويل و ديدگاه‌هاي صوفيانه، با استفاده از منابع كتابخانه‌اي، به شيوه توصيفي ـ تحليلي بررسي و نقد شده است. مجموع بررسي‌ها نشان مي‌دهد بيشتر تاويل‌هاي ميبدي در اين‌گونه آيات، از نوع تطبيقي است و او تلاش مي‌كند از رهگذر آيات، بدون توجّه به جنسيّت زن، مباني و اصول عرفان و تصوّف را واكاوي كند و انديشه‌هاي صوفيانه خود را بگويد. در اين ميان، نحوه نگرش ميبدي به منزلت و جنس زن مشخّص است؛ چراكه صرف نظر از برخي موارد، نگرش وي اكثراً با نگاهي مهرآميز و گاهي با ترحّم همراه است.

A large number of verses in Holy Quran deal with the issues of women, such as their rights and duties and the juridical commandments about them. In addition, the names of some famous women have been pointed out in some of its chapters (Surahs) who played main roles in Quranic stories or historical events. Utilizing library sources, women-related Quranic verses which have been brought in third edition of Kashf al-Asrar will be criticized for the sake of their interpretation and Sufi perspective through a descriptive-analytic method. An overall survey shows that most of Meybodi’s interpretations are comparative and he tries to analyze the fundamentals of Sufism and expresses his mystical thoughts by use of Quranic verses with no attention to the gender of Woman. So, Meybodi’s attitude about the status and sexuality of women would be clear. Regardless some few cases, he has a lovely and compassionate attitude toward them.