شيوع مصرف سيگار و قليان در استان بوشهر، مقايسه دو فاز مطالعه قلب سالم خليج فارس

Prevalence of Tobacco Smoking in Bushehr Province: Comparison of Two Phases of the Persian Gulf Healthy Heart Study

زمينه: بر اساس يافته‌هاي بررسي‌هاي گذشته مصرف دخانيات به‌ويژه قليان در استان بوشهر شيوع بالايي دارد. اين پژوهش، تحليلي تازه از اطلاعات مطالعه هم‌گروهي مبتني بر جمعيت قلب سالم خليج‌فارس است كه با هدف تعيين شيوع و الگوي مصرف استعمال سيگار و قليان در جمعيت ساكن استان بوشهر انجام گرديد. مواد و روش‌ها: در فاز اول مطالعه در سال 1382، 3735 نفر از 3 شهرستان بوشهر، ديلم و گناوه شركت كردند. در فاز دوم در سال 1388، 1833 نفر (07/49 درصد) از افراد شركت كننده در فاز اول حضور داشتند. اطلاعات جمعيت‌شناختي و وضعيت مصرف سيگار و قليان به روش مصاحبه‌ي حضوري جمع‌آوري شد. شيوع خام و استاندارد شده براي متغير هاي سن و جنس مصرف سيگار و قليان براي كل جمعيت و نيز براي زنان و مردان در دو فاز مطالعه محاسبه گرديد. يافته‌ها: شيوع استعمال سيگار در فاز اول 9/11 درصد و در فاز دوم 5/7 درصد بود. 6/21 درصد از مردان و 4/0 درصد از زنان در فاز اول و 13 درصد از مردان و 7/0 درصد از زنان در فاز دوم سيگاري بودند. شيوع استعمال قليان نيز به‌طور كلي در فاز اول 9/17 درصد و در فاز دوم 9/12 درصد بود. 7/10درصد از مردان و 8/25 درصد از زنان در فاز اول و 1/7 درصد از مردان و 05/19 درصد از زنان در فاز دوم قلياني بودند. نتيجه‌گيري: كشيدن قليان به‌ويژه در زنان به ميزان قابل توجهي از ساير مناطق غير جنوبي كشور بيشتر بود. پيش نهاد مي‌شود پژوهش‌هاي بيشتري به‌ويژه در زمينه‌ي بررسي علل گرايش زنان به قليان و راه‌هاي كاهش آن صورت گيرد.

Background: Based on previous studies, tobacco smoking generally and water pipe smoking particularly, have high prevalence in Bushehr province. This study is a new analysis of the Persian Gulf healthy heart study with goal of determination of prevalence and pattern of cigarette and water pipe smoking in Bushehr province. Materials and methods: A total of 3735 men and women aged 25 years old or higher from three districts of Bushehr province (Bushehr, Genaveh, and Deylam) were participated in the study phase I in 2003, from which 1833 persons (49.7%) were participated in the phase II 6 years later in 2009. Demographic data and pattern of smoking, either cigarette or water pipe, were collected with personal interview. Gender specific crude and directly standardized prevalence of cigarette and water pipe smoking was calculated for both phases of the study. Results: Prevalence of cigarette smoking were 11.9% and 7.5% for the firstand second phase, respectively. 21.6% of men and 0.4% of women in the first phase and 13% of men and 0.7% of women in the second phase were cigarette smokers. Prevalence of water pipe smoking were 17.9% and 12.9% in the first and second phase, respectively. 10.7% of men and 25.8% of women in the first phase and 7.1% of men and 19.05% of women in second phase were water pipe smokers. Conclusion: Water pipe smoking in women in Bushehr province was significantly higher than other non-southern areas of Iran. More studies are needed to determine main causes of women tendency in water pipe smoking in southern provinces of Iran.