رابطه تقاضاهاي شغلي، كنترل شغلي با استرس شغلي، عاطفه مثبت و عاطفه منفي كاركنان

The relationship of job demands, job control with job stress, positive affect and negative affect among employees

هدف از انجام اين پژوهش، بررسي رابطه تقاضاهاي شغلي، كنترل شغلي با استرس شغلي، عاطفه مثبت و عاطفه منفي كاركنان است. پژوهش حاضر از نوع رابطه‌اي است و جامعه آماري شامل كليه كاركنان مشغول به كار در شركت پتروشيمي استان اصفهان در سال 1387 است كه تعداد 151 نفر از آنان به عنوان نمونه، با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي ساده انتخاب شدند و به پرسشنامه‌هاي تقاضاهاي شغلي و كنترل شغلي، استرس شغلي و عاطفه مثبت- عاطفه منفي پاسخ دادند. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش‌هاي آماري همبستگي پيرسون، تحليل مانواي تك گروهي، تحليل رگرسيون چندگانه و تحليل واريانس يكراهه استفاده گرديد. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد تقاضاهاي شغلي با استرس شغلي و عاطفه مثبت، رابطه مثبت و معنادار (05/0 > p) دارد. همچنين، كنترل شغلي با استرس شغلي و عاطفه منفي رابطه منفي و معنادار و با عاطفه مثبت رابطه مثبت و معنادار (05/0 > p) دارد. با توجه به نتايج به دست آمده، وقتي افراد در معرض تقاضاهاي شغلي بالا قرار مي‌گيرند، در صورتي كه فاقد كنترل شغلي باشند، استرس شغلي آنان افزايش مي‌يابد. همچنين، تقاضاهاي شغلي در صورتي كه همراه با كنترل شغلي باشد، مي تواند به احساس شايستگي، اثربخشي و موفق بودن در افراد منجر شود كه اين موارد نيز افزايش عاطفه مثبت را به دنبال دارد. همچنين، در صورتي كه افراد در مشاغل خود داراي كنترل شغلي باشند، ميزان استرس و عاطفه منفي در آنها كاهش و ميزان عاطفه مثبت در آنها افزايش مي‌يابد.

The main purpose of this research was to examine the relationship between job demands, job control and job stress, positive affect and negative affect. The research method was correlational. Satistical population of the research was all personnel of Isfahan Petrochemical Company from which 151 persons were randomly selected via simple random technique. To gather data, the following three instruments were used: job demands and job control Questionnaire of Wall, Jackson and Mullarkey (1995), positive affect and negative affect Questionnaire of Molavi (1386), and Job Stress of Eliot(1994). The obtained data were analyzed via one group MANOVA and multiple regression. The findings were as follows: The relationships of job demands with job stress (p < 0.05) and positive affect (p < 0.05) were significant. Also the relationships of job control with job stress (p < 0.05), positive affect (p < 0.05) and negative affect (p < 0.05) were significant.