مقايسه‌ي‌ كاربرد لاجيت، پروبيت و توبيت در ارزش گذاري اقتصادي منابع زيست محيطي: مطالعه‌ي موردي برآورد ارزش گردشي منطقه‌ي بهشت گم‌شده‌ي استان فارس

Comparing the Application of Logit, Probit and Tobit method in Economic Valuation of Environmental Resources: The Case Study of Behesht-e-Gomshode in Fars Province, Iran

مقايسه‌ي روش‌هاي ارزش‌گذاري منابع طبيعي و نتايج حاصل از آن‌ها مي‌تواند در راستاي ارزش‌گذاري واقعي و هدفمند اين منابع سودمند باشد. مطالعه‌ي حاضر به ارزيابي و مقايسه‌ي روش‌هاي كيفي ارزش‌گذاري اقتصادي منابع زيست محيطي پرداخته ‌است. بدين منظور ارزش تفريحي منطقه‌ي گردش‌گاهي بهشت گم‌شده‌ي فارس با استفاده از ارزش‌گذاري مشروط در قالب سه روش لاجيت، پروبيت خطي و روش دو مرحله‌يي هكمن محاسبه‌گرديد و تمايل به پرداخت بازديدكنندگان با استفاده از هر سه روش تعيين گرديد. تعداد نمونه‌ي لازم بر اساس روش نمونه‌گيري تصادفي ساده محاسبه شد و با استفاده از داده‌هاي به‌دست آمده از 183 پرسش‌نامه، تحليل انجام گرفت. نتايج نشان داد كه روش دو مرحله‌يي هكمن با وجودي كه مي‌تواند ميان عوامل موثر بر پذيرش تمايل به پرداخت و نيز عوامل موثر بر ميزان آن تمايز قايل شود، در مجموع تمايل به پرداخت را نسبت به دو روش ديگر به ميزان كم‌تري برآورد مي‌نمايد. هم‌چونين تفاوت معني‌داري در نتايج دو روش لاجيت و پروبيت خطي مشاهده نگرديد. متوسط تمايل به پرداخت منطقه‌ي گردش‌گاهي بهشت گم‌شده با استفاده از تابع لاجيت و پروبيت به‌ترتيب 5/9987 ريال و 8/9773 ريال و بر اساس روش دو مرحله‌يي هكمن 2593 ريال براي هر بازديد‌كننده محاسبه گرديد. هم‌چنين نتايج نشان داد كه دو روش لاجيت و پروبيت نسبت به روش هكمن دو مرحله‌يي به دليل ناوابستگي به فرضيات زير بنايي محدود كننده، قدرت انطباق بيش‌تر با واقعيت منطقه و نيز سادگي محاسبه براي ارزش‌گذاري‌هاي زيست‌محيطي مناسب‌تر است.

Comparison of valuation methods of natural resources can result in optimal resource valuation. The present study assesses the recreational value of Behesht-e-Gomshodeh region of Fars province by contingent valuation methods to analyze and compare willingness of visitors to pay, using linear Logit, Probit and two-stage Heckman models. The sample sizes were calculated by simple stochastic sampling method and then all analyses were performed using information of 200 queries. The results showed that despite the two-step Heckman method can distinguish the affecting factors of accepting willingness to pay, and factors affecting its amount, total amount of willingness to pay estimated by this method seems to be lower in comparison with the other methods. Average value of willingness to pay for recreational use based on Logit, Probit functions and Hickmanʹs two-step approach were 9987.47, 9773.83 and 2593 Rials per visitor respectively. Also, the results demonstrated that Logit and Probit methods have more simplicity of calculation and adoption power with region’s reality. Therefore, in comparison with two-stage Heckman method and its limiting assumptions, they are better methods for valuation of natural resources.