بررسي اثر پذيرش تسطيح ليزري بر مديريت تقاضاي آب در شهرستان مرودشت

Investigating the effect of laser leveling on water demand management in Marvdasht

به دليل بازده پايين مصرف آب در كشاورزي و خشك‌سالي‌هاي چند سال اخير، كشور ايران با بحران جدي آب روبه‌رو است و اين مساله موجب پرداختن به سياست‌هاي متفاوت مديريت عرضه و تقاضاي آب از سوي سياست‌گذاران شده است. از جمله‌ي اين سياست‌ها، حمايت‌هاي مالي و اعتباري در جهت تشويق كشاورزان به به‌كارگيري تسطيح ليزري در زمين‌هاي استان فارس است. در اين مطالعه با استفاده از مدل برنامه‌ريزي رياضي مثبت، اثر اجراي اين سياست بر افزايش بازده نهاده‌هاي مصرفي و اثر بخشي اين سياست بر مديريت تقاضاي آب مورد بررسي قرار گرفت. داده‌هاي مورد نياز به روش تكميل پرسش‌نامه از 250 كشاورز شهرستان مرودشت فراهم شد. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه در نتيجه‌ي پذيرش فن‌آوري تسطيح ليزري، بازده آبياري حدود 20% افزايش يافته است و كشاورزان آب افزوده‌ را صرف كاهش تنش‌هاي آبي و افزايش سطح زيركشت مي‌نمايند. در نتيجه‌، كاربرد اين فن‌آوري به عنوان ابزاري براي مهار تقاضاي آب كارآمد نخواهد بود. اگرچه مي‌توان گسترش اين فن‌آوري را براي افزايش كار‌آيي نهاده‌هاي مصرفي، افزايش توليد در واحد سطح و تسهيل در عمليات كشاورزي به عنوان يك ابزار مناسب به كار برد.

Low water efficiency in agricultural sector and drought incidence in recent years caused serious water crisis in Iran and resulted in implementing various water supply and demand management policies. Introducing laser land leveling incentives in Fars province is among such policies. We used PMP model to investigate the effects of laser leveling on input efficiency and water demand management. The date used in this study included cross sectional data collected from a sample of 250 farmers in Marvdasht. The results indicated that utilizing this technology can reduce the need for labor and increase the farmerʹs revenue. Moreover, crop pattern is expected to switch to high water consuming products such as rice and tomato and to decrease water tensions for wheat, barley and corn in the region. Thus, the technology wonʹt be useful in the cases of weak accessibility to water and under high water tensions. However, laser land leveling may be efficient with regard to yield improvement, input efficiency and facilitating of agricultural operations.