بررسي توالي پوسته اي دروني افيوليتي قره قلي- باغ جر، شمال خاوري سبزوار ‏

Study of the Ophiolitic Plutonic Crustal Sequence of Garagoli-Bagjar, ‎North East Sabzevar

توالي پوسته اي دروني (پلوتونيك) رخنمون يافته در محدوده شمال قره قلي- باغ جر جزيي از افيوليت سبزوار است كه در كناره شمالي خرده‌قاره ايران مركزي برونزد دارد. اين توالي ‏دربردارنده اليوين گابرو و پيروكسن گابرو با ويژگي‌هاي كوموليتي، گابرو توده اي، گابرو فوليه و كمپلكس دايك هاي ورقه اي ديابازي است كه توسط نفوذي‌هاي (اينتروژن هاي) ورليتي، ‏توده هاي كوچك، دايك ها و رگه هاي پگماتيت گابرو و پلاژيوگرانيت قطع شده اند. اين توالي قابل مقايسه با بخش هاي بالايي گابروها در كمپلكس هاي افيوليتي شناخته شده هستند. اين ‏سنگ ها قطعه و برش(اسلايس) بزرگ زمين‌ساختي را تشكيل داده كه روي پريدوتيت هاي سرپانتينيتي رانده شده و يا اين كه به‌صورت زمين‌ساختي در زير آنها قرار گرفته اند. گابروهاي ‏كوموليتي به‌صورت تدريجي به گابروهاي ايزوتروپ تبديل شده اند و اين گابروها نيز به‌صورت عادي به كمپلكس دايك هاي ورقه اي ديابازي تغيير يافته اند. اندازه‌گيري هاي ساختاري از ‏لايه بندي ماگمايي و آزيموت دايك هاي ديابازي ورقه اي، نفوذي‌هاي ورليتي پگماتيت گابرو و پلاژيوگرانيت نشان از راستاي خاوري- باختري در شمال قره‌قلي و راستاي شمالي- ‏جنوبي در جنوب باختري سليمانيه دارد كه معرف تشكيل پوسته اقيانوسي در پهنه هاي خردشدگي اقيانوسي است. مطالعات ميكروسكوپي نشان مي دهد كه بافت هاي مزوكومولا و هتراد ‏كومولا فراوان بوده‌اند كه معرف حجره هاي ماگمايي با سيستم باز در محيط هاي فرافرورانش‌ هستند. روند تبلور كاني ها در گابروها به صورت اليوين?پلاژيوكلاز?كلينوپيروكسن± ‏ارتوپيروكسن?آمفيبول شبيه (مورب ها) و يا اليوين? كلينوپيروكسن± ارتوپيروكسن?پلاژيوكلاز?آمفيبول (شيبه كمان) است. بافت هاي ميكروسكوپي مزوكومولا و هترادكومولا ‏چيره هستند كه معرف حجره هاي ماگمايي باز در پهنه هاي فرافرورانش است. بررسي تجزيه‌هاي شيميايي نشان از گوناگوني تركيبي نمونه ها دارد، به گونه‌اي كه نمودارهاي عنكبوتي ‏داراي تهي‌شدگي از ‏Nb‏ و غني شدگي از ‏LREE‏ هستند. ويژگي‌هاي تيتان پايين، قرار‌گيري در حوضه هاي كوموليتي و غيركوموليتي مرتبط با كمان ها، جايگاه زمين‌ساختي- ماگمايي ‏‏(تكتونوماگماتيك) جزاير كماني تا مورب، همگي نشان از منشا فرافرورانش اين سنگ‌ها در طي دوره كرتاسه بالايي دارد. ‏

The plutonic crustal sequence of Garagoli-Bagjar, located in NE Sabzevar, is a part of ophiolitic association in the outer part of Central Iran ‎microcontinent. This sequence comprises cumulative olivine gabbro, pyroxene gabbro, isotropic gabbro, foliated gabbro and diabasic sheeted ‎dike complex, cross cut by the wherlitic intrusion, pegmatite gabbro and plagiogranite as small bodies, dikes and veins. This sequence is ‎comparable to upper gabbroic part of the well known ophiolite complex. These rocks construct a large tectonic slics thrusted over the ‎serpentinized peridotites and tectonically located under serpentinites. The cumulative gabbros change gradually to isotropic gabbro upwards ‎and at the same time isotropic gabbro change generally to diabasic sheeted dike complex. The structural measurements of magmatic layering ‎and strike of sheeted dikes, wherlitic intrusions, pegmatite gabbro and plagiogranite revealing E-W direction in the north of Qaragoli and N-‎S direction in SW Solymanieh might be comparable to the formation of plutoinc oceanic crust in fractures zone. The microscopic studies ‎exhibit that mesocumulate to heteradcumulate textures are abundant which indicate the open magmatic chamber of the supra-subduction ‎zones. The crystallization trends show diversity from olivine-plagioclase-clinopyroxene-orthopyroxene-amphibole trend (MORB like) to ‎olivine-clinopyroxene-orthopyroxene-plagioclase-amphibole trend (as arc type). The study of the chemical analyses indicates diverse ‎compositions and primitive mantle normalized spider diagrams show depletion of Nb with different enrichement of LREE. The low-Ti ‎character, locations in arc related cumulate and non cumulate fields, island arc to MORB tectonomagmatic setting remark their supra-‎subduction origin which formed in Late Cretaceous. ‎