جداسازي كلاژن از ضايعات ماهي هوور دم دراز Thunnus tonggol (پوست، استخوان و باله‌ها)

Isolation of Collagen from Fish Waste Material- Skin, Bones and Fins of Thunnus tonggol

پژوهش كنوني به‌منظور استخراج پروتيين كلاژن از پوست، باله و استخوان ماهي تون دم دراز با نام فارسي هوور (Thunnus tonggol) صورت گرفت. در فرآوري ماهي، مقادير زيادي از ضايعات شامل آب و مواد جامد توليد مي‌شوند و استخوان و پوست و باله‌ي ماهي حاصل از ضايعات فرآوري آبزيان را مي‌توان به‌عنوان جايگزين منابع ژلاتيني و كلاژني مذكور در نظر گرفت. نمونه‌هاي مورد استفاده در پژوهش حاضر از ضايعات كارخانه كنسرو ماهي بندرعباس تامين گرديد. طي آزمايش به‌منظور استخراج كلاژن از هر ناحيه پوست، استخوان و باله‌ها با سه تكرار از آنها در آزمايشگاه مورد آزمايش و تجزيه شيميايي قرار گرفت. همچنين ميزان رطوبت، خاكستر، چربي، پروتيين و اسيدهاي آمينه در اين قسمت‌ها نيز سنجيده گرديد. نتايج حاصل از پژوهش نشان داد كه از نظر ميزان رطوبت پوست ماهي هوور بيشترين درصد را به‌خود اختصاص داده در حالي‌كه اختلاف معني‌داري با ميزان رطوبت باله و استخوان نداشت (05/0P > ). علاوه بر اين، خاكستر و چربي استخوان بيشترين ميزان خاكستر را داشته و اختلاف معني‌داري با پوست و باله نشان داد (05/0P < ). پروتيين در پوست بيشترين ميزان را داشت (05/0P < ). در هر سه نمونه پوست، باله و استخوان ماهي هوور اسيد آمينه گليسين به‌عنوان اسيد آمينه غالب بود و اسيد آمينه هيدروكسي پرولين (شاخص اصلي كلاژن) در پوست نسبت به باله و استخوان مقادير بالاتري را نشان داد (05/0 > P). با توجه به نتايج حاصله مي‌توان گقت: پوست ماهي هوور داراي مقادير بيشتري از كلاژن در مقايسه با دو بخش ديگر است (05/0 > P). همچنين الگوي الكتروفورز نشان داد كه هيچ‌گونه اختلافي در الگوي كلاژن در پوست، باله و استخوان ماهي هوور وجود ندارد (05/0 < P) و هر سه كلاژن به‌دست آمده داراي حداقل دو زنجيره 1 ? و 2 ? هستند.

This study investigated isolation of collagen from fish waste materials- skin, bones and fins of Thunnus tonggol. Samples were collected from Bandar Abbas factory. Sampling was done from skin, bones and fins of T. tonggol at three treatments with three replications. Moreover, humidity, protein, fat and ash were surveyed. Results showed that humidity and protein amount were high in skin and there were significant differences between skin with bones and fins at protein (p < 0.05), while there were no significant differences between skin with bones and fins at humidity (p > 0.05). The present study showed that amino acid of Glysin was dominant at skin, bones and fins of T. tonggol. Results showed that the rate of amino acid of hydroxiproline (collagen indicator) in skin was more than in bones and fins (p < 0.05). This means that there are more collagen in T. tonggol skin than in bones and fins (p < 0.05). Results of the SDS-polyacrylamide gel electrophoresis (SDS- PAGE) showed that there were not significant differences between skin with bones and fins at a pattern of collagen (p > 0.05) and all of them had two chains of ?1 and ?2.