خوداستنادي در آيينه‌ي اخلاق

Is self-citation ethical?

خوداستنادي رفتاري است كه به درجات مختلف در ميان پژوهشگران مراكز تحقيقاتي و مجلات علوم پزشكي مشاهده مي‌شود. سوال مطرح اين است كه آيا خوداستنادي عملي اخلاقي به شمار مي‌رود يا خير. اين مطالعه به روش تحليلي و توصيفي (اسنادي كتابخانه‌اي) انجام گرفته است. از كليد واژه‌هاي خوداستنادي (self-citation) و اخلاق (ethics)، جهت جمع‌آوري مقالات و مطالب مرتبط استفاده گرديد. به‌علاوه تلاش شده با بررسي مقالات به‌دست آمده از پايگاه‌هاي اطلاعاتي و هم‌چنين كدهاي اخلاقي و دستورالعمل‌هاي مرتبط، پديده‌ي خوداستنادي مورد ارزيابي اخلاقي قرار گيرد. زماني‌كه خوداستنادي به منظور درك بهتر و آسا‌ن‌تر مطلب نگاشته‌شده توسط خوانندگان انجام شود امري طبيعي و پسنديده و حتي ضروري است اما وقتي كه تنها به‌دليل افزايش ارجاع به مقالات خود باشد، غيرضروري است. از آن‌جايي كه خوداسنتنادي غيرضروري باعث فريب محققان و سياستگزاران، هم‌چنين ابزاري براي كسب جايگاه غير واقعي براي افراد و موسسات يا مجلات بوده و رقابت ناسالم ايجاد مي‌كند؛ غيراخلاقي به‌شمار مي‌رود. به‌علاوه اجبار نويسندگان به استفاده از مقالاتي كه دليل علمي براي ذكر آن‌ها در منابع نيست عملي ناصحيح و غيراخلاقي است. بازنگري در روش ارزشيابي افراد، مجلات و مراكز تحقيقاتي به منظور حذف نمودن خوداستنادي غيرضروري و هم‌چنين اطلاع‌رساني مناسب مي‌تواند در كاستن از خوداستنادي غيرضروري موثر واقع شود. درصد ميزان خوداستنادي و گزارش آن پيشنهاد مي‌شود.

Self-citation is a behavior that is seen to varying degrees in researchers, research centers and medical journals. The question is whether self-citation is moral or not. This is a descriptive and analytical study (library and document research). Two main keywords (self-citation and ethics) were used for searching databases. In addition, efforts have been made for moral evaluation of self-citation by review articles from databases, ethical-codes and related guidelines. When self-citation is employed to drive readers to a better and easier understanding of an article, it is acceptable and even necessary, but when it is done mainly to increase reference to one’s articles, it is non-essential. Since unnecessary self-citation could mislead researchers and policymakers, bring false prestige for individuals, institutions and magazines, and create unhealthy competition among researchers, it is immoral. Moreover, forcing authors to use an article as reference without a scientific reason is wrong and unethical practice. Modification of evaluation methods for researchers, magazines and research centers to eliminate self-citation and also appropriately informing them about the ethical aspects of unnecessary self-citation could be effective in reducing this phenomenon. It is recommended to observe and inform the rate of unnecessary self- citation among authors, research centers and journals.