زمين‌شناسي و ژيوشيمي كاني‌سازي طلا- مس- موليبدن در منطقه انيق- قره‌چيلر (شمال ‏خاور خاروانا- آذربايجان شرقي)‏

Geology and Geochemistry of Aniq-Qarachilar Au- Cu-Mo Mineralization ‎‎(NE of Kharvana, Eastern Azarbaijan)‎

كاني‌سازي طلا- مس- موليبدن منطقه انيق- قره‌چيلر در پهنه كانه‌دار ارسباران و درون باتوليت قره‌داغ رخ داده است. كاني‌سازي در اين محدوده شامل رگه‌هاي كوارتزي داراي ‏كاني‌سازي طلا، مس و موليبدن درون توده گرانوديوريتي است كه در 3 منطقه مجزا شامل قره‌چيلر‎ ‎‏(2 رگه)، زرلي‌دره (8 رگه) و قره‌دره (چند رگه باريك و كوتاه) گسترش دارد. ‏دگرساني‌هاي موجود در پيرامون رگه‌هاي كوارتزي شامل انواع سريسيتي و سيليسي است كه گسترش محدودي دارند. رگه‌هاي كوارتزي بيشتر متراكم و توده‌اي بوده و برخي ‏رگه‌ها بافت شبكه‌اي و برشي نشان مي‌دهند. رگه‌هاي كوارتزي با آرايش صفحه‌اي و به موازات هم (‏Sheeted Veins‏) در برخي نقاط، به‌ويژه منطقه قره‌چيلر حضور ‏دارند. محتواي كاني‌هاي سولفيدي در اين رگه‌ها، عموماً كمتر از 10 درصد بوده و شامل پيريت، پيريت آرسنيك‌دار، كالكوپيريت، موليبدنيت، بورنيت و اسفالريت و ‏كانه‌هاي ثانويه كووليت، كالكوسيت، مالاكيت، آزوريت و هيدروكسيدهاي ثانويه آهن است. مطالعات ژيوشيميايي و عيارسنجي عناصر، نشانگر عيارهاي بالاي طلا به ‏همراه نقره، موليبدن و مس در رگه‌هاي كوارتزي است. عيار متوسط طلا در دو رگه كوارتزي منطقه قره‌چيلر، به ترتيب برابر با 76/5 و 9/3 گرم در تن و در رگه‌هاي ‏كوارتزي منطقه زرلي‌دره، به ترتيب 7/4، 12/3، 6/2، 45/0، 09/1، 34/1، 15/1 و 58/0 گرم در تن به دست آمده است. بيشترين عيار طلاي اندازه‌گيري شده در كل ‏منطقه انيق- قره‌چيلر، 359 گرم در تن و مربوط به رگه كوارتزي شماره 1 در منطقه زرلي‌دره (‏ZV1‎‏) با بافت شبكه‌اي و حفره‌اي است. عناصر بيسموت و تنگستن نيز در ‏شماري از رگه‌ها عيارهاي قابل توجهي دارند. همبستگي خوبي ميان طلا و عناصر نقره، موليبدن، بيسموت و تنگستن وجود دارد.‏‎ ‎در رگه‌هاي كوارتزي منطقه قره‌دره، ‏عيار طلا و مس پايين بوده ولي عيار موليبدن ميان 15/0 تا 15/1 درصد متغير است. كاني‌سازي به صورت رگه‌هاي كوارتزي با آرايش صفحه‌اي درون توده نفوذي، ‏محتواي پايين كاني‌هاي سولفيدي در رگه‌ها، هاله دگرساني محدود، كاني‌سازي طلا همراه با موليبدن و عيارهاي بالايي از بيسموت و تنگستن، همبستگي طلا با عناصر ‏Bi، ‏W‏ و ‏Mo‏ و شواهد ميانبارهاي سيال (دماي بالاي همگن شدن)، همگي نشان از اين‌ دارند كه كاني‌سازي طلا در محدوده انيق- قره‌چيلر مي‌تواند جزو سامانه‌هاي ‏طلاي مرتبط با توده‌هاي نفوذي باشد. ‏

Au-Cu-Mo mineralization of Aniq-Qarachilar area is located in Arasbaran ore zone within the Qaradagh batholith. Mineralization in this area ‎mainly includes Au-Cu-Mo bearing quartz veins within the granodiorite that cropped out in three areas include: Qarachilar (2 major veins), ‎Zarlidareh (8 veins) and Qaradareh (some narrow and short veins). Alterations around the quartz veins include sericitic and silisification that ‎has limited development. Quartz veins have compact, boxwork and brecciated texture. Sheeted veins of quartz present in some areas ‎especially in the Qarachilar area. Sulfide mineral content of these veins commonly less than 10 percent and includes pyrite, As- bearing ‎pyrite, chalcopyrite, molybdenite, bornite, stibnite, sphalerite and galena. Secondary minerals include coveline, malachite, azurite and iron ‎hydroxides. Geochemical studies and grades of elements indicate that Au, Ag, Cu and Mo have high content in quartz veins. The average ‎grade for Au in two quartz veins in the Qarachilar area is 5.76 and 3.9 ppm. The average grade for Au in the quartz veins in the Zarlidareh ‎area is 4.7, 3.12, 2.6, 0.45, 1.09, 1.34, 1.15 and 0.58 ppm. The highest Au grade is about 359 ppm that belongs to a quartz vein with boxwork ‎texture in the Zarlidareh area (ZV1). Moreover, W and Bi have high concentration in some veins. There is a good correlation between Au ‎and Ag, Mo, W and Bi. Au grades in the Qaradareh quartz veins is low, but Mo grades vary between 0.15- 1.15%. Mineralization as silisic ‎sheeted veins within the granodioritic intrusion, low concentration of sulfide minerals within the quartz veins, limited alteration aureole, Au ‎mineralization together with Mo mineralization and high concentrations of Bi and W and relatively good correlation of Au with Ag, Bi, W ‎and Mo indicate that Au mineralization in the Aniq-Qarachilar area can be classified as an intrusion related gold systems. ‎