بررسي رابطه فقه وسياست درعصر پيامبر اكرم

Investigating the Relationship between Jurisprudence (Fiqh) and Politics at the Time of the Holy Prophet (PBUH)

دين اسلام ديني سياسي است و فقه، يعني علم مناسك و احكام آن نيز ناگزير وجه سياسي دارد، در نتيجه، منظومه احكام اسلامي (فقه) به گونه‌اي چينش شده‌اند كه تحقق كامل آن‌ها جز در قالب تاسيس حكومت اسلامي مدينه ميسر نمي‌شد اما به‌رغم وضوح در تعامل دو حوزه فقه و سياست در عصر پيامبر? تعامل اين دو امروزه بر ما چندان روشن نيست (سوال) البته نبايد فراموش كرد كه فهم رابطه فقه و سياست تنها در نگرش منظومه‌اي به احكام اسلامي، دست‌يافتني است. (فرضيه) اين امر روشن است كه پاسخ به سوال پيش‌گفته ما را در دستيابي به ابزارها، خصايص، اهداف، نيات و ... در گذر از «جامعه قبيله‌محور» حجاز به «جامعه وليّ‌محور» مدينه رهنمون مي‌شود. (هدف) در پژوهش حاضر تلاش مي‌شود فقه سياسي اسلامي در نخستين دوره خود يعني عصر پيامبر? از زاويه قدرت‌زايي‌اش در حوزه سياست، بازبيني گردد. (روش) از نتايج مقاله مي‌توان به اين نكته اشاره كرد كه با دركِ پسيني نمي‌توان به تعامل فقه و سياست در عصر پيامبر? دست يافت اما راه براي اجراي فقه سياسي در حكومت اسلامي در دوران معاصر با دركِ پيشيني رابطه فقه و سياست ميسر است. (يافته)

Islam is a political religion, and jurisprudence (Fiqh) which is the science of Islam’s rites and injunctions, inevitably enjoys political aspect. As a result, the system of Islamic injunctions (Fiqh) is arranged in such a way that its full realization was only possible in the form of the Islamic government of Medina, but in spite of the clarity in the interaction between the two fields of jurisprudence and politics at the time of the Holy Prophet (PBUH), their interaction is not so clear to us nowadays. (Question) Of course it should not be forgotten that understanding the relationship between jurisprudence and politics is only achievable in a systematic view to Islamic injunctions. (Hypothesis) It’s clear that the answer to the aforementioned question can guide us in achieving the means, features, aims, intentions etc, and in passing through “tribe-based society” of Hejaz to “Wali-based community” of Medina. (Objective) In the present research it is tried to review the political jurisprudence of Islam in its first period, i.e. the time of the Holy Prophet (PBUH), from its power generation perspective in the field of politics. (Methodology) Form the results of the article, it can be noted that the interaction between jurisprudence and politics at the time of the Prophet (PBUH) cannot be achieved through a posteriori understanding, but the way to implement political jurisprudence in the Islamic government in the contemporary era is possible by a priori understanding of the relationship between jurisprudence and politics.