كاربرد سازه‌هاي اساسي تيوري شناخت اجتماعي در پيشگويي پيشرفت تحصيلي دانشجويان دانشگاه علوم پزشكي بوشهر در سال 92-1391

Using Basic Constructs of Social Cognitive Theory in Predicting Studentsʹʹ Academic Achievement in Bushehr University of Medical Sciences, Iran

زمينه و هدف: يكي از مهم‌ترين معيارهاي كارايي نظام آموزشي، پيشرفت تحصيلي فراگيران مي‌باشد؛ به طوري كه كشف و مطالعه عوامل تاثيرگذار بر آن، به پيشرفت نظام آموزشي مي‌انجامد. هدف از اين مطالعه، شناخت عوامل موثر بر پيشرفت تحصيلي دانشجويان بر اساس سازه‌هاي تيوري شناخت اجتماعي بود. روش كار: مطالعه حاضر به صورت مقطعي و با استفاده از روش نمونه‌گيري تصادفي منظم بر روي 428 دانشجوي دانشگاه علوم پزشكي بوشهر در سال تحصيلي 92-1391 انجام شد. جهت تعيين پيشرفت تحصيلي از تفاضل ميانگين نمرات دروس تيوري (غير از دروس عمومي) دو ترم آخر استفاده گرديد. اطلاعات توسط پرسش‌نامه دموگرافيك و پرسش‌نامه‌هاي استاندارد خودكارامدي تحصيلي، استرس تحصيلي، حمايت اجتماعي چند بعدي و انتظار پيامد دانشجو جمع‌آوري شد و سپس توسط نرم‌افزار آماري SPSS و به وسيله آزمون‌هاي آماري مناسب تجزيه و تحليل گرديد. يافته‌ها: در اين مطالعه خودكارامدي، استرس تحصيلي و دانشكده پيشگويي كننده مستقيم پيشرفت تحصيلي بودند و حمايت اجتماعي، استرس تحصيلي و محل اخذ ديپلم اثر غير مستقيمي (از طريق خودكارامدي) بر پيشرفت تحصيلي داشتند. خودكارامدي تحصيلي، استرس تحصيلي و دانشكده در دانشجويان دختر و خودكارامدي تحصيلي و دانشكده در دانشجويان پسر پيشگويي كننده پيشرفت تحصيلي بودند. نتيجه‌گيري: با توجه به تاثير خودكارامدي و استرس در پيشرفت تحصيلي، مي‌توان با طراحي مداخلات مناسب از استراتژي‌هايي جهت افزايش خودكارامدي و مديريت استرس تحصيلي در دانشجويان (به ويژه پزشكي) استفاده نمود.

Background & Objective: One of the most important criteria for efficiency of an educational system is learnersʹ academic achievement. Discovery and study of factors affecting this item can be helpful in improvement of educational system. The aim of this study was to identify the factors affect studentsʹ achievement based on the social cognitive theory constructs. Methods: In this cross-sectional study, using a systematic random sampling method, 428 students of Bushehr University Medical Sciences were enrolled in 2012-13. To determine academic achievement, the differences between the mean scores gathered by students in the theory courses (non-general courses) through the last two semesters were used. Data were collected using a demographic questionnaire and standard questionnaires for academic self-efficacy, academic stress, multidimensional social support, and studentsʹ outcome expectancy. Results: Self-efficacy (Exp (B) = 1.02, P = 0.004), academic stress (Exp (B) = 0.919, P = 0.032), and school (P < 0.001) were direct predictors on academic achievement and social support, stress and place of obtaining diploma had indirect effect (through self-efficacy) on it. In girls, academic self-efficacy, academic stress and school and in boys, academic self-efficacy and school were predictors of academic achievement. Conclusion: According to the influence of self-efficacy and stress in academic achievement, designing appropriate interventions and strategies to increase academic self-efficacy and stress management can improve studentsʹ academic achievement, especially in medical students.