تاثير نونيل فنل بر تغييرات بيان ژن‌هاي ويتلوژنين و زونا پلوسيدا 1،3 در بافت‌هاي كبد، طحال، آبشش و عضله تاسماهي ايراني (Acipenser persicus)

تاثير ماده شبه استروژني نونيل فنل بر بيان ژن‌هاي ويتلوژنين و زونا پلوسيدا 3.1 در بافت كبد، طحال، آبشش و عضله تاس ماهي ايراني نوجوان بررسي شد. پس از تزريق داخل صفاقي ماهي با 100 ميلي‌گرم نونيل فنل، 5 ميلي‌گرم 17 بتا استراديول و2 ميلي‌ليتر ماده حامل روغن بادام زميني به ازاي هر كيلوگرم وزن ماهي (به‌ترتيب به‌عنوان تيمار اصلي، كنترل مثبت و كنترل منفي)، RNA بافت‌هاي مورد مطالعه استخراج و به cDNA تبديل، سپس واكنش RT-PCR براي هر بافت به‌طور جداگانه انجام شد. نتايج نشان داد كه ويتلوژنين تنها در بافت كبد بيان شده، اما ژن زوناپلوسيدا 3.1 علاوه بر كبد، در بافت طحال در معرض نونيل فنل و هورمون 17 بتااستراديول نيز واجد بيان بوده است. اين در حالي است كه براي ژن ويتلوژنين در بافت‌هاي طحال، آبشش و عضله و براي ژن زوناپلوسيدا 3.1 در بافت‌هاي آبشش و عضله هيچ‌گونه بياني مشاهده نشد. ميزان بيان ژن ويتلوژنين در تيمار با هورمون بتااستراديول دركبد 48/2± 95/9 و در تيمار نونيل فنل در كبد 35/0± 85/2 بود. ميزان بيان ژن زوناپلوسيدا 3.1 در كبد براي تيمار با غلظت 5 ميلي‌گرم هورمون بتااستراديول دركبد 51/2±98/9 و در تيمار نونيل فنل در كبد 35/0±37/3 بود؛ ميزان بيان ژن زوناپلوسيدا 3.1 در طحال 021/0± 25/0 بود (0.05p < ). بنابراين، با توجه به تاثير نونيل فنل بر تغييرات معني‌دار بيان ژن‌هاي مورد مطالعه در بافت‌هاي كبد و طحال، مي‌توان از اين ژن‌ها به‌عنوان نشانگرهاي زيستي در رديابي تاثيرهاي مواد شبه‌استروژني در تاس‌ماهي ايراني درياي خزر استفاده كرد.

The effect of nonylphenol on vitellogenin and zona pellucida 3.1 expressions in the liver, spleen, gill and muscle tissues of the juvenile Persian sturgeon were investigated. The fish were initially injected per kilogram of their body weights with 100mg nonylphenol, 5mg 17 beta estradiol, and 2ml peanut oil carrier agent (respectively, for the main treatment, positive and negative controls), and had the extracted RNA of their tissues converted into cDNA. Afterwards, RT-PCR reaction for each tissue sample was done separately. Results showed vitellogenin gene was expressed only in the liver, but zona pellucid 3.1 gene was expressed in the liver as well as the spleen of the fish exposed to nonylphenol and 17 beta estradiol. No vitellogenin gene in the spleen, gill and muscle was expressed; no gene for zona pellucida 3.1 was either observed in the gill and muscle. The expression rate of vitellogenin gene was 9.95±2.48 for the treatment with 17 beta estradiol and 2.85 ± 0.35 with nonylphenol; the expression rate of zona pellucida 3.1 was 9/98 ± 2/51 for exposed treatment with 17 beta estradiol and 3.37±0.35 for the treatment with nonylphenol. In conclusion, considering the meaningful effect of nonylphenol on vitellogenin and zona pellucid 3.1 expression in liver and spleen, it could be used for detection of xenoestrogen biomarker in the Persian sturgeon.