ايجاد جهش القايي در انگور رقم ياقوتي (Vitis vinifera Var.Yagoti)

Mutation Induction in Grape (Vitis vinifera var. Yagouti)

يكي از محاسن بسيار مهم انگورهاي بي‌دانه، نبود بذر، در حبه‌هاي آن است ولي مهمترين پيامد اين پديده، كوچك بودن حبه‌ها ست. به همين دليل، افزايش عملكرد ارقام بي‌دانه و بزرگتر شدن اندازه حبه‌هاي آن از طريق پلي‌پلوييدي ضروري به نظر مي رسد. اهداف اين بررسي عبارتند از تعيين بهترين غلظت كلشي سين و مدت زمان كاربري آن، بررسي و مقايسه بيومتري بافت‌هاي دي پلوييد و اتوتتراپلوييد انگور ياقوتي، تهيه و تعيين كاريوتيپ كروموزومي انگور رقم ياقوتي ديپلوييد و تتراپلوييد، بررسي ساختار سيتولوژيكي قسمت‌هاي مختلف رويشي انگور رقم ياقوتي. اين آزمايش در بهار 1389 در ايستگاه تحقيقات انگور تاكستان شروع شد. پس از هرس هر روز جوانه‌ها مورد بازديد قرار گرفته و به محض تغيير رنگ ورشد اوليه در نوك جوانه‌ها، غلظت‌هاي مختلف كلشي‌سين به پنبه آغشته نموده و طبق مدت زمان‌هاي تيماري بر روي جوانه‌ها قرار داده شد. طرح در قالب بلوك‌هاي كامل تصادفي در چهار تكرار بصورت فاكتوريل اجرا گرديد كه فاكتور غلظت كلشي‌سين در 6 سطح (1/0، 3/0، 5/0 ، 7/0 ، 9/0 ، 1/1 درصد) و مدت زمان كاربري آن در 4 سطح (24،48،72 و 96 ساعت) همراه با شاهد بود. 60 روز پس از اعمال تيمارها، از ساقه برگ‌هاي توليد شده جديد، نمونه برداري شد و مطالعات بيومتري ميكروسكوپي بر اساس اندازه گيري ابعاد سلول هاي محافظ روزنه، ابعاد سلول‌هاي اپيدرمي برگ و تعداد كلروپلاست موجود در سلول هاي محافظ روزنه براي اثبات تتراپلوييدي انجام گرفت. پس ازتجزيه واريانس و مقايسه ميانگين تيمارها با شاهد به روش دانكن، كلشي‌سين باغلظت 9/0 و 1/1 درصد در72 و 96 ساعت بهترين تيماربراي ايجاد اتوتتراپلوييدي به دست آمدند. سپس در پاييز همان سال از شاخه‌هاي اتوتتراپلوييد (تاييد شده به روش بيومتري) قلمه تهيه گرديد. شمارش كروموزوم در ريشه هاي قلمه ها انجام گرفت و تتراپلوييدي در شاخه هاي تيمارهاي كشي‌سين باغلظت 9/0 و 1/1 درصد در 72 و 96 ساعت نيز به اثبات رسيد. همچنين قطر ريشه توليد شده در ساقه هاي اتوتتراپلوييد و ديپلوييد (شاهد) اندازه گيري و مقايسه شد كه برتري قطر ريشه رقم اتوتتراپلوييد به ديپلوييد مورد تاييد قرار گرفت. در اين آزمايش كلشي سين با غلظت 9/0 و 1/1 درصد و مدت زمان كاربري 72 و 96 ساعت بهترين تيمار براي ايجاد جهش القايي و اتوتتراپلوييدي بدست آمد. باتوجه به مسايل اقتصادي و هزينه كاربري كلشي سين، تيمار 9/0 درصد با 72 ساعت بهترين تيمار معرفي مي گردد. مهمترين نتيجه كاربردي اين تحقيق توليد انگور رقم اتوتتراپلوييد ياقوتي است كه اندازه حبه در آن بزرگتر از اندازه حبه رقم ديپلوييد ياقوتي خواهد بود.

One of the most important beauties of seedless grapes is berry without seed. But result of this phenomenon is small berry. For this reason, yield increase in seedless grape variety and berry growing up by using autotetraploid is seeing necessary. Aims of this investigation are increase size of grape berries, marketing and yield increase, determine of the best concentration and time length using of colchicines. This experiment was done in spring in grape researches station of Takestan. In the first in the 25th of March, favorite grape rootstocks (Vitis vinifera var. Yagouti) were selected and marked. Stems of grape vines were pruned in the 2th of April and two shoots were kept in each cain. After pruning, shoots were controlled every day. When the color of shoots was chenged, treatment of times and concentrations of colchicines were pleased on them by cotton. For the best result, before using of colchicines, shoots were scratched. After the end of treatments, shoots were washed with distillated water. This experiment was done in factorial RCBD with 4 replications. Colchicinesʹ concentrations were 0.1 %, 0.3 %, 0.5 %, 0.7 %, 0.9 % and 1.1 % with 4 levels of using times 24, 48, 72 and 96h. 60 days after using of treatments, from leaves were sampled and cytological studies were done for tetraploidy confirmation. After analysis of variance and comparison of means of treatments with control, colchicines concentration with 0.9 % and 1.1 % with 72 and 96h were the beast treatment for autotetraploidy induction in Vitis vinifera var. Yagoti. In autumn of that year, steams of treatments were cut and put in water for rooting. Cytogenetically studies and chromosomes counting were done in roots of cutting that 0.9% and 1.1% colchicine with 72 and 96h treatments have autotetraploid chromosome but other treatments were diploid. In karyotype investigation, TF of Vitis vinifera var. Yagoti was obtained 77.5%. This case is the most important for identification of this variety from other grape variety. Also root diameter of diploid and autotetraploid stems were measured and compared that superiority of autotetraploid root diameter was confirmed. Cytology of leaf, stem, root and petiole of in all treatments were studied that were seen superiority in 0.9% and 1.1% colchicines treatments and autotetraploids than other treatments.