مدل سازي تابش خورشيد رسيده به زمين با استفاده ازANFIS و مدل هاي تجربي (مطالعه موردي: ايستگاه هاي زاهدان و بجنورد)

Modeling of solar radiation received the Earth using ANFIS and empirical models (Case Study: Zahedan and Bojnourd stations)

مقدار انرژي خورشيدي كه وارد زمين مي شود، تابش ورودي (solar radidition) نام دارد. تابش ورودي مجموعه اي از طول موج هاي فرابنفش، قابل رويت و فروسرخ است. تابش خورشيد رسيده به زمين يكي از پارامترها ي مورد نياز براي مطالعات منابع آب، محيط-زيست و كشاورزي است. اين پارامتر بندرت در ايستگاه هاي هواشناسي اندازه گيري مي-شود و از اين رو، روش هاي تجربي زيادي براي برآورد آن با استفاده از ساير پارامترهاي هواشناسي ارايه شده است. در اين تحقيق، به كمك مدل نروفازي(ANFIS) و مدل هاي تجربي انگستروم و هارگريوز - ساماني تابش خورشيد را برآورد مي كنند. براي يافتن مدل مناسب برآورد شدت تابش خورشيدي رسيده به سطح از داده هاي تابش ايستگاه هاي سينوپتيك استانهاي سيستان و بلوچستان و خراسان شمالي در دوره آماري به ترتيب پنج ساله و هفت ساله استفاده گرديد كه اين داده ها شامل آمار ساعات آفتابي، دماي حداكثر ، دماي حداقل و رطوبت نسبي متوسط مي باشد. براي آموزش، آزمايش و اعتبارسنجي مدل ها به ترتيب از 60%، 25% و 15% داده هاي فوق استفاده گرديد. در اين تحقيق، دو روش تجربي كه به ترتيب مبتني بر ساعات آفتابي و دماي هوا هستند، جهت برآورد تابش روزانه خورشيد درد و شهر زاهدان و بجنورد واسنجي و ارزيابي شدند. همچنين نتايج بدست آمده از مدل نروفازي با مدل هاي تجربي مقايسه و مشخص شد كه مدل نروفازي براورد بهتري نسبت به دو مدل تجربي در بر آورد تابش دارد.

The amount of incoming solar radiation that enters the Earth (solar radidition) is called. A set of input radiation wavelength ultraviolet, visible and infrared. Appropriate radiation the Earth receives one of the parameters needed for water resources, environment and agriculture. This parameter is rarely measured in weather stations and so much empirical methods to estimate using other meteorological parameters are presented. In this study Neuro-fuzzy model (ANFIS) and experimental models Angstrom and Hargreaves - Samani solar radiation can be estimated. To find the appropriate model to estimate the intensity of solar radiation received by radiation level data from synoptic stations in the provinces of North Khorasan and Sistan va Baluchestan in the period of five years and seven years, respectively, were used included in the data statistics for sunshine hours, maximum temperature, minimum temperature, average relative humidity. For training, testing and validation of models, respectively 60%, 25% and 15% of data were used. In this study, an experimental method based on sunshine hours and temperature are, respectively, the estimated solar radiation for both calibration and evaluation of Zahedan and Bojnourd stations.The results of the model were compared to experimental and Neuro-fuzzy models, the model estimates Neuro-fuzzy better than empirical models are estimated radiation