اثر كود نيتروژن بر ضريب خاموشي و كارايي استفاده از تشعشع در ارقام گندم (Triticum aestivum L.)

The Effect of Nitrogen Rate on Extinction Coefficient and Radiation Use Efficiency in Wheat (Triticum aestivum L.) Genotypes.

به منظور بررسي اثر سطوح مختلف كود نيتروژن بر ضريب خاموشي و كارايي استفاده از تشعشع در ارقام گندم، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي كشاورزي عراقي محله گرگان با تيمارهاي كود نيتروژن در چهار سطح (شاهد، 90، 180 و 270 كيلوگرم در هكتار) و سه ژنوتيپ گندم تجن، فلات، 18-81N انجام شد. طرح آزمايش به صورت فاكتوريل بر مبناي بلوكهاي كامل تصادفي در چهار تكرار در طي سال هاي 87- 1386 اجرا شد. نتايج نشان داد كه ضريب خاموشي تحت تاثير كود نيتروژن و رقم قرار نگرفت اما كود نيتروژن و رقم بر ميزان كارايي مصرف نور تاثير گذار بود، بدين ترتيب كه بالاترين ميزان كارايي مصرف نور مربوط به رقم N81-18در سطح كودي 90 كيلوگرم در هكتار برآورد شد. همچنين به ميزان افزايش در سطوح كودي ميزان شاخص سطح برگ و ماده خشك نيز افزايش يافت ولي نسبت افزايش در شاخص سطح برگ و ماده خشك براي سطوح كودي 90 كيلوگرم در هكتار نسبت به سطح 180 كيلوگرم در هكتار بسيار بيشتر بود.

In order to investigate the effects of different levels of nitrogen rate on extinction coefficient and radiation use efficiency of genotypes wheat cultivars, an experiment was conducted on Araghi Mahalleh (Gorogan) research farm during 2009. The experiment was carried out using randomize complete block with four replications. Nitrogen rates were arranged in four levels (0, 90, 180, 270 kg ha-1) and wheat cultivars included; Tajan, Falat and N81-18 .The result showed that nitrogen rate and cultivar do not effect on the extinction coefficient, but they effect on radiation use efficiency. In such a way that maximum amount of radiation use efficiency is for N81-18 cultivar on nitrogen rate of 90 kg ha-1. As increase in fertilization level, leaf area index and dry material increased too. But this increase was grater in fertilization level of 90 kg ha-1 compared with 180 kg ha-1.