بررسي تاثير دور آبياري و تاريخ كاشت بر خصوصيات زراعي عدس الملك در منطقه بيرجند

Effect of Irrigation Intervalsand Plantingdate on Agronomic Characteristics of Degen and Drfi (Securiger securidaca L.) in Birjand Region

عدس الملك از جمله گياهاني است كه از اهميت خاص تغذيه اي و دارويي برخوردارند و در زمينه كاهش وزن و كنترل ديابت كاربرد دارند. دانه هاي آن علاوه بر مواد نشاسته اي حاوي مواد پروتييني و ليپيدي مي باشند. به منظور بررسي تاثير دورآبياري و تاريخ كاشت بر خصوصيات زراعي عدس الملك آزمايشي بصورت كرت هاي خرد شده و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار در سال 1389 در منطقه كاهي بيرجند انجام گرفت. در اين تحقيق عامل دور آبياري در سه سطح 6 ،12، و 18 روز به عنوان كرت هاي اصلي و چهار سطح تاريخ كاشت 31 فروردين، 5، 10 و 15 ارديبهشت به عنوان كرت هاي فرعي لحاظ گرديد. نتايج تجزيه واريانس داده ها نشان داد دور آبياري بجز تعداد ساقه در بوته تاثير معني داري بر كليه صفات مورد بررسي شامل ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، بيوماس، عملكرد دانه، شاخص برداشت و صفات تعداد گل در بوته و وزن هزاردانه دارا بود. بالاترين مقدار صفات از تيمار آبياري 12 روز بدست آمد. اثر تاريخ كشت نيز براي كليه صفات بجز وزن هزار دانه در سطح 1 درصد معني دار شد بطوريكه تاريخ كاشت 31 فروردين بالاترين مقادير از صفات را به خود اختصاص داد. اثر متقابل دور آبياري و تاريخ كاشت براي صفات تعداد ساقه، گل و غلاف در بوته، بيوماس، شاخص برداشت و نيز عملكرد دانه در سطح 1 درصد و براي ارتفاع بوته در سطح 5 درصد معني دار گرديد. بيشترين عملكرد دانه از تيمار آبياري 12 روز در تاريخ 31 فروردين بدست آمد. به نظر مي رسد استفاده از مدار آبياري12 روز در تاريخ كاشت فروردين ماه بويژه اواخر فروردين، تيمار مناسب در توليد عدس الملك باشد.

Degen & Drfiis a plant that has medicinal and nutritional importance. Degen&Drfi and countless of plants in this genus had application for medicinal uses such as weight loss and diabetes control. Its seeds also contain protein and lipids as well as some starchy foods are consumed. In order to investigate the effect of irrigation regime and planting date on agronomic characteristics of Degen&Drfi a field experiment carried out in region of kahi, Birjand, south khorasan, Iran, 2010. The experiment was conducted in split plot design in a randomized complete block with four replications. Irrigation regime, including: six, twelve and eighteen daysʹ intervals as main factors and planting Date at four levels (20, 25, 30 April, and5 May) were devoted to sub-plots. Analysis of variance showed that irrigation regime for all treatment, had more significant influence on trait including plant height, number of pods per plant, seeds per pod, biomass, grain yield and harvest index, and had significant influence the yield of flowers per plant and weight seed. The highest amounts of each trait were gained from 12 days interval irrigation. The effect of planting date was significant all treatment for all traits except 1000-seed weight. Planting in 20 April had highest values of characteristics. Interaction between irrigation and planting date were significant for number of stems, flowers and pods per plant, biomass, harvest index and grain yield at 1% and plant height at 5% level. The highest seed yield was obtained from irrigation in 12 days interval and planting in the 20 April. Results showed that irrigation in 12 days interval and planting especially in late April are the best treatment forDegen&Drfi production.