تاثير شوري ناشي از كلريد سديم بر خصوصيات جوانه زني و رشد گياهچه هاي 12 رقم گندم

Effect of NaCl Salinity on Germination and Seedling Growth of 12 Wheat (Triticum aestivum L.) Cultivars

شناسايي ارقام با تحمل بالا نسبت به شوري، يكي از راه كارهاي اساسي جهت كشت در خاك هاي شور است. بدين منظور، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در چهار تكرار در دانشكده كشاورزي دانشگاه بيرجند اجرا شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل چهار سطح شوري (صفر، 4، 8 و 12دسي زيمنس بر متر) و 12رقم گندم بود. نتايج حاصل از تجزيه واريانس داده ها نشان داد كه شوري سبب كاهش معني دار درصد و سرعت جوانه زني، طول ريشه چه و ساقه چه و همچنين وزن خشك ريشه چه و ساقه چه شد. اما نسبت وزن خشك ريشه چه به ساقه چه با افزايش شوري افزايش يافت. پاسخ جوانه زني ارقام گندم به تنش شوري متفاوت بود. ارقام بك‌كراس روشن، كوير و روشن از درصد و سرعت جوانه زني بالاتري برخوردار بودند. طول ريشه چه و ساقه چه نيز در سطوح شوري بالادر رقم بك كراس روشن بالاتر بود و ارقام روشن و بك كراس روشن وزن خشك بيشتري داشتند. از آنجايي كه درصد و سرعت جوانه زني مهمترين خصوصيات مرحله جوانه زني هستند، بر اين اساس احتمالا مي توان ارقام بك كراس روشن، كوير و روشن را بهترين ارقام گندم از نظر تحمل به شوري در مرحله جوانه زني ارزيابي نمود.

Recognition of cultivars that are salt tolerance is one of main targets for planting in salinity soil. In order to evaluate the effects of salt stress on germination and seedling growth of wheat, a factorial experiment based on completely randomized design with 4 replications was conducted at Research Laboratory of the Faculty of Agriculture, Birjand University. Treatments included four levels of salinity (0, 4, 8 and 12 ds/m) and 12 wheat cultivars. Results showed that salt stress caused significant decrease in germination percentage, germination rate, root and shoot length and also root and shoot dry weight, but increasing salt stress, increased root/shoot ratio. Cultivars germination responses were different. Roshan Back Cross, Kavir and Roshan cultivars had highest percentage and rate germination. Since percentage and rate of germination are the most important characters of germination, therefore Roshan Back Cross, Kavir and Roshan are the best cultivars for planting in salinity soil.