خودستايي هاي آموزنده در اشعار ناصرخسرو قبادياني

Educational boasting in the poems of Nasser Khosro Qobadiyani

خودستايي از مضامين پر اهميت شعر فارسي است كه در آثار شاعراني كه در ادوار گوناگون حيات ادبي ايران مي زيسته اند جلوه گر شده است. اين شاعران با ذهنيت هاي منحصر به فرد و تحت تاثير محيط به مضمون آفريني هاي بديع در زمينه خودستايي دست يازيده اند و از اين مهم در جهت دستيابي به اهداف خود سود جسته اند. خودستايي ممكن است ارزش تعليمي داشته باشد، بدين صورت كه شاعر خود را الگوي هر خصيصه اخلاقي نشان دهد تا از اين طريق به جلوه دادن ارزش هاي والايي كه مي خواسته است به ضمير خواننده القا كند بپردازد و با تشويق و تحريض مخاطب به اين صفات، حركت به سمت زندگي متعالي را براي او ممكن سازد. ناصرخسرو قبادياني، شاعر قرن پنجم، در زمينه سرودن خودستايي هاي آموزنده در شعر فارسي جايگاه ويژه اي دارد. او خود را به سبب هنر سخنوري، فضل و همت والا مي ستايد و از ديگران برتر مي داند. در اين جستار، كوشش مي‌شود به بررسي ماهيت خودستايي و انگيزه هاي آن و معرفي اجمالي زندگي و شعر ناصرخسرو پرداخته شود و سپس با تامل در انواع خودستايي هاي هدفمند اخلاقي و تعليمي در شعر او، وجوه شخصيتي و افكار اين شاعر بلند مرتبه روشن گردد.

Boast is one of the most important themes in the Persian poetry that has been represented in the works of poets in different periods. These poets with unique mentality and due to environmental conditions have composed poetry in the field of Boasting and have created new concepts by using this figure of speech. Boasting may have educational value; namely, the poet shows himself/herself as a model of moral traits in order that his / her readers encourage following these traits in their lives. Nasser Khosro Qobadiyani, the poet of fifth century, has a particular place in the Persian poetry in the field of composing Educational boasting poetry. He considered himself superior to others because of his art of eloquence, knowledge and loftiness of purpose. In this article, firstly we try to study the nature of boasting, its incentives and give a brief introduction of life and poems of Nasser Khosro. Secondly, his personality and opinions are examined through contemplation on different types of boasting including targeted moral boastings.