بررسي تناقض‌هاي تصميم سازان آمريكايي در برابر انقلاب ايران بر اساس نظريه تصميم‌گيري (1979-1976م)

U.S. Paradoxical Decision Making Towards Iranian Revolution, 1976-1979

مروري بر تاريخ انقلاب اسلامي ايران، نشان مي دهد تصميمات و سياست‌هاي حكومت پهلوي در موارد بسياري تحت تاثير راهبردها و موضع‌گيري‌هاي بلوك غرب و از جمله رهبران دولت ايالات‌متحده قرار داشت. اين نوشتار با بهره‌گيري از نظريه‌ «تصميم‌گيري» مي‌كوشد تا به اين پرسش، پاسخ دهد كه تناقض‌هاي تصميم‌گيري دولت كارتر چه تاثيري بر فرآيند انقلاب ايران بر جاي گذاشت؟ در اين راستا مقاله حاضر نخست به بررسي آموزه‌هاي نظريه تصميم‌گيري در سياست خارجي و مدل‌هاي آن مي‌پردازد و سپس با اشاره‌ به برخي از مهمترين جريان‌هايي موثر در دستگاه تصميم‌سازي و تصميم‌گيري دولت كارتر، تاثيرات تناقض‌هاي نظام تصميم‌گيري آمريكا را بر حكومت پهلوي دوم و انقلابيون، بررسي مي‌كند و در عين حال توانمندي نظريه‌ي مذكور را در تبيين حوادث انقلاب اسلامي، مورد آزمون قرار مي‌دهد.

A review of the history of Islamic revolution shows that the decisions and policies of Pahlavi’s government were; to a great extend, under the influence of western bloc including U.S. leaders. It is aimed in this paper to find out the impact of Carter’s paradoxical decisions on the occurrence of Islamic revolution in Iran. With this in mind as main objective, the principles of “decision making model” in foreign policy are applied to the making of decisions during Pahlavi’s regime and Islamic revolution. Then, this paper addresses the impact of Carter’s paradoxical decisions on both Pahlavi’s regime and the process of Islamic Revolution. It is also tried to examine the capability of decision making theory in the explanation of Islamic revolution.