تاثير عوامل متغير در ناهمانندي كاركردهاي سياست خارجي ايران (1357-1384)

The Impact of Variable Factors on the Dissimilarities of Iran’s Foreign Policy (1979-2005)

در سياست بين الملل، جهت گيريِ سياست خارجي دولت ها به ميزان قابل‌توجهي تحت‌ تاثير عوامل ثابت و متغيرِ موجود در خميرمايه ژيوپليتيك كشورها است. نگارندگان با الهام‌گيري از مقوله‌هاي سه‌گانه سياست خارجي (جهت‌گيري، نقشِ ملّي و هدف‌ها)، كوشش مي كنند تا تاثير عوامل متغير در تعيين سياست ‌خارجي جمهوري اسلامي ايران را در دوره‌ زماني 1357تا1384 بيان كنند. همچنين، با استفاده از مقوله‌ قدرت ملّي در ژيوپليتيك، كوشش مي‌كنند نشان دهند چرا دوره‌هاي زماني گوناگون به‌همراه گفتمان‌هاي متمايز، بر سياست خارجي ايران در سال‌هاي 1357تا1384، حاكم بوده است. درواقع، به‌نظرمي‌رسد، عوامل متغيرِ تعيين‌كننده‌ سياست خارجي، تغييرات كيفي موجود در سياست خارجي ايرانِ پساانقلاب را توجيه مي‌كنند.

Conduct and orientation of states in their foreign policy are affected by geopolitical constant and variable factors. The authors of the present paper try to study the impact of variable factors on determining the Islamic Republic of Iran’s foreign policy in the 1979-2005 period, on the basis of Holsti’s trilogy on foreign policy (orientations, national roles and goals). Exploiting the concept of national power derived from geopolitics, they also attempt to explain why different discourses have been dominant in Iran’s foreign policy in various periods. It seems that determining variable factors justify changes in the foreign policy of post-revolutionary Iran.