بررسي كارايي ميزان حد نوسان قيمت در بازار بورس اوراق بهادار تهران

The Effectiveness of Price Limits on the Volatility of Stock Returns in Tehran’s Stock Exchange

نوسان غيرمنطقي در قيمت سهام موجب ابهام در تخصيص بهينه منابع مي‌شود. حد نوسان از افزايش يا كاهش قيمت سهام از سطح از پيش تعيين شده قيمت جلوگيري مي‌كند. محققان درباره اعمال حد نوسان قيمت سهام نظريه‌هاي متفاوتي دارند و تاكنون آثار مثبت يا منفي ناشي از اعمال حد نوسان قيمت سهام به طور قطعي به اثبات نرسيده است. حاميان اعمال حد نوسان قيمت سهام ادعا مي‌كنند كه اعمال اين محدوديت‌ها باعث كاهش نوسان‌پذيري قيمت سهام مي‌شود و در انجام معامله‌ها مداخله نمي‌كند. در مقابل منتقدان ادعا مي‌كنند كه حد نوسان قيمت سهام باعث نوسان بيشتر قيمت سهام (فرضيه تسري نوسان‌ها)، از رسيدن قيمت سهام به سطح تعادلي ممانعت به عمل مي‌آورد (فرضيه تاخير در رسيدن به قيمت واقعي) و به واسطه محدود كردن قيمت سهام در انجام معامله‌ها مداخله مي‌نمايد (فرضيه مداخله در معامله‌ها). روش‌ها و مدل‌هاي مختلفي براي سنجش كارايي ميزان حد نوسان قيمت در بورس‌هاي مختلف جهان ارايه شده است كه هر يك از روش‌ها براي شرايط خاصي مناسب هستند. براي بررسي تاخير در رسيدن به قيمت واقعي از آزمون Z دوجمله‌اي و براي بررسي مداخله در معامله‌هاي بورس از آزمون ويلكاكسون استفاده شده است. در اين پژوهش تعداد 32 شركت در سال‌هاي 1378 تا 1387 بررسي شده است. نتايج پژوهش حاضر نشان مي‌دهد كه حد نوسان باعث تسري نوسان‌ها و تاخير در رسيدن به قيمت واقعي مي شود، اما تاثيري در مداخله معامله‌ها ندارد.

Illogical limits of the stock prices have led to ambiguities in optimal resource allocations. Price limit prevents increase or decrease in the stock prices with respect to the predetermined prices. There are different viewpoints on the implementation of stock price limits. The negative or positive effects of implementing stock price limits have not yet been demonstrated. Those who advocate implementation of price limits claim that these measurements can reduce price volatility while not intervening in the transactions. On the contrary, the critics argue that price limits will make more volatility (hypothesis of volatility extension), prevent stock price to reach the balance level (hypothesis for delay in reaching real price), and also intervene in transactions through limiting the stock prices (hypothesis of intervention in transactions). Different models and methods have so far been provided for measuring the effectiveness of price limits in different global stock exchanges; each of which is appropriate for certain conditions. To study the delay in reaching the real price, Z binomial test was used and Wilcoxon test was applied for studying the intervention in transactions. For this purpose, 32 companies were reviewed through the current research since 2000 to 2009. The results indicated that price limit can extend volatility and make delays in reaching the real prices. However, it does not influence on intervening the transactions.