مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مطالعه رفتار رابطه مبادله قيمتي و درآمدي فرش دستباف صادراتي ايران

چكيده فارسي :

در اين مقاله، رفتار قيمت فرش‌دستباف در مقايسه با شاخص قيمت كالاهاي وارداتي با استفاده از شاخص‌‌هاي قيمت، بي‌ثباتي قيمت‌‌و رابطه مبادله قيمتي‌ و درآمدي آن براي دوره 1386- 1355 بررسي مي‌شود. نتايج حاصل از محاسبه رابطه مبادله پاياپاي خالص قيمتي ‌و درآمدي فرش دستباف صادراتي ايران طي دوره 86- 1355 گوياي آن است كه: 1) رابطه مبادله قيمتي فرش دستباف از واحد 100 در سال 1355 به 9/26 واحد يعني به حدود يك‌چهارم در سال 1358 كاهش يافت و از آن سال به بعد با نوسان شديد روبه افزايش گذارد و به رقم بي‌سابقه 4/391 در سال 1362 رسيد و سال بعد به رقم 1/159 واحد سقوط كرد و از آن سال تا سال 1373 با نوسان روبه بهبود گذارد و به رقم نزديك 200 رسيد اما مجدداً از اين سال به بعد رابطه مبادله قيمتي فرش روبه نقصان گذارد به طوري كه از سال 1375 تا 1386 پيوسته رابطه مبادله قيمتي آن كمتر از 100 بوده است ‌و بويژه در سال‌هاي اخير در حول 50 واحد، به نصف سال‌هاي ابتداي دوره رسيده است. 2) رابطه مبادله درآمدي فرش دستباف از واحد 100 در سال 1355 تا سال 1360 پيوسته روبه كاهش شديد گذاشت به طوري كه در سال 1360 به يك‌دهم رقم ابتداي دوره رسيد و از آن سال به بعد تا سال 1366 پيوسته رو به افزايش نهاد، اما بلافاصله در سال بعد افت چشمگيري يافت. از اين سال به بعد تا سال 1373پيوسته رابطه مبادله درآمدي روند صعودي فزاينده‌اي داشته است‌ و در سال 1373 با رسيدن به 6/1051 واحد، ركورد رابطه مبادله درآمدي صادرات فرش‌دستباف ايران شكسته شد. بهبود رابطه مبادله خالص و افزايش حجم صادرات در اين سال‌ها در بهبود رابطه مبادله درآمدي نقش مهمي ايفا نموده است. ولي از آن سال به بعد طي سال‌هاي 86-1374 به سبب افت قابل ملاحظه رابطه مبادله خالص فرش دستباف و شاخص حجم صادرات آن، رابطه مبادله درآمدي فرش دستباف نيز شديداً رو به كاهش گذاشته است و از 6/1051 واحد در سال 1373 به 71/83 واحد يعني تا نزديك يك‌سيزدهم در سال 1386 كاهش يافته است.