اثر ضدديابتي عصاره الكلي بخش‌هاي هوايي گياه درمنه بياباني (Artemisia deserti) در موش‌هاي صحرايي سالم و ديابتي‌شده توسط استرپتوزوتوسين

Antidiabetic Effect of Artemisia deserti Ethanolic Extract in Normal and Streptozotocin-induced Diabetic Rats

زمينه و هدف: بسياري از گياهان دارويي جهت درمان بيماري ديابت توصيه شده‌اند. جنس درمنه از نظر ويژگي‌هاي گياه‌شناسي و خصوصيات دارويي همواره مورد توجه بوده و در طب سنتي براي درمان بيماري‌هاي مختلفي استفاده مي‌شود. اين مطالعه با هدف بررسي اثر عصاره الكلي بخش‌هاي هوايي گياه درمنه بياباني (Artemisia deserti) در موش‌هاي صحرايي سالم و ديابتي‌شده توسط استرپتوزوتوسين انجام شد. روش بررسي: جهت القاي ديابت، موش‌هاي صحرايي به‌صورت درون صفاقي، استرپتوزوتوسين را به مقدار mg/kg70 دريافت كردند. عصاره الكلي بخش‌هاي هوايي گياه Artemisia deserti در مقادير (50، 100، 200 و mg/kg400) وزن بدن به‌صورت خوراكي به مدت 28 روز به حيوانات سالم و ديابتي‌شده تيمار شد. در پايان تيمار، حيوانات بيهوش شده و نمونه‌هاي خون از قلب جمع‌آوري شد. در مرحله بعد، ميزان گلوكز، انسولين، كلسترول تام، تري‌گليسريد، اوره، اسيد اوريك، كراتينين سرم اندازه‌گيري شد. داده‌ها با استفاده از آزمون واريانس يك‌طرفه و تست توكي تجزيه و تحليل شدند. سطح معني‌داري، 05/0 > p در نظر گرفته شد. يافته‌ها: تيمار خوراكي عصاره الكلي بخش‌هاي هوايي گياه Artemisia deserti به مدت 28 روز موجب كاهش معني‌داري در سطح گلوكز، تري‌گليسريد، كلسترول تام، اوره، اسيد اوريك و كراتينين در موش‌هاي ديابتي شد. همچنين تيمار خوراكي عصاره گياه موجب افزايش معني‌داري در سطح انسولين در موش‌هاي ديابتي ‌شد. همچنين تيمار خوراكي عصاره گياه، تغيير معني‌داري در سطح پارامترهاي فوق در حيوانات سالم ايجاد نكرد. نتيجه‌گيري: نتايج تحقيق حاضر نشان داد گياه Artemisia deserti داراي اثر ضدديابتي در موش‌هاي صحرايي بوده و مي‌تواند جهت مقاصد درماني مورد توجه قرار گيرد.

Background and Objectives: Many herbal medicines have been recommended for the treatment of diabetes. The genus Artemisia has always been of great botanical and pharmaceutical interest, and is used in traditional medicine for the treatment of various diseases. The present study was performed aiming at investigating the effect of alcoholic extract of the aerial parts of Artemisia deserti in normal and streptozotocin-induced diabetic rats. Methods: To induce diabetes, the rats received a single intraperitoneal injection of streptozotocin (70mg/kg). Ethanolic extract of Artemisia deserti in amounts of (50, 100, 200, and 400mg/kg body weight) were administrated orally for 28 days in normal and diabetic rats. At the end of treatment, the animals were anesthetized and blood samples were collected from their heart. Then, serum levels of glucose, insulin, total cholesterol, triglyceride, urea, uric acid, and creatinine were measured. Data were analyzed by one-way ANOVA and Tukey’s test. The significance level was defined as p < 0.05. Results: Oral administration of ethanolic extract of aerial parts of Artemisia deserti for 28 days significantly decreased serum levels of glucose, triglyceride, total cholesterol, urea, uric acid, and creatinine in the diabetic rats. Also, oral administration of the plant extract significantly increased serum insulin level in diabetic rats. Oral administration of the extract caused no significant change in the levels of the above mentioned parameters in normal rats. Conclusion: The results of the present study showed that Artemisia deserti has antidiabetic effect in rats and can be considered for therapeutic purposes.