پيش‌بيني انجام خودآزمايي سرطان پستان در نمونه‌اي از دانشجويان پرستاري و مامايي شهر قم با استفاده از مدل اعتقادي بهداشتي

Prediction of Breast Self-examination in a Sample of Nursing and Midwifery Students Qom City Using Health Belief Model, Iran

زمينه و هدف: سرطان پستان شايع‌ترين سرطان در زنان است. خودآزمايي پستان، ماموگرافي و معاينات كلينيكي پستان، سه روش موثر براي پيشگيري ثانويه اين بيماري است. مطالعه حاضر با هدف پيش‌بيني انجام خودآزمايي پستان در دانشجويان پرستاري و مامايي شهر قم با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتي انجام شد. روش بررسي: اين مطالعه به‌صورت توصيفي- مقطعي روي دانشجويان رشته پرستاري و مامايي دانشگاه علوم پزشكي قم و دانشگاه آزاد اسلامي، واحد قم از اسفندماه سال 1391 تا خردادماه سال 1392 انجام شد. تعداد 113 دانشجو به روش نمونه‌گيري سهميه‌اي وارد مطالعه شدند. به‌منظور ارزيابي شركت‌كنندگان، از پرسشنامه فارسي مدل اعتقاد سلامتي Champion استفاده شد. تجزيه و تحليل داده‌ها با استفاده از آزمون تي مستقل و رگرسيون لجستيك در سطح معني‌داري 05/0 صورت گرفت. يافته‌ها: ميانگين سني 113 دانشجوي تحت مطالعه 7/3±5/22 سال بود. از اين تعداد 54% دانشجويان رشته مامايي و 46% رشته پرستاري بودند. 2/63% از دانشجويان خودآزمايي پستان را انجام دادند و در 8/36%، خودآزمايي پستان به‌طوركلي انجام نشد. بين سازه‌هاي حساسيت درك‌شده، موانع درك‌شده و خودكارآمدي در افرادي‌كه خودآزمايي را انجام ندادند با افرادي‌كه انجام دادند، اختلاف معني‌داري وجود داشت (05/0p < ). در زمينه پيش‌بيني انجام خودآزمايي پستان نيز تنها سازه حساسيت درك‌شده و خودكارآمدي در انجام خودآزمايي نقش داشت. نتيجه‌گيري: يافته‌هاي اين مطالعه نشان داد خودكارآمدي و حساسيت درك‌شده، مهم‌ترين پيش‌بيني‌كننده‌هاي انجام خودآزمايي پستان هستند. بنابراين مي‌توان در برنامه‌هاي آموزشي با افزايش خودكارآمدي، مهارت‌آموزي و ايجاد احساس خطر بيشتر، ميزان انجام خودآزمايي پستان را افزايش داد.

Background and Objectives: Breast cancer is the most common cancer in women. Breast self-examination (BSE), mammography, and clinical breast examination (CBE) are three effective methods for secondary prevention of this disease. This study was carried out with the purpose of prediction of breast self-examination in a sample of nursing and midwifery students using health belief model. Methods: This descriptive cross-sectional study was done on the nursing and midwifery students of Qom University of Medical Sciences and Islamic Azad University from March 2013 to June 2013. Data were collected by quotasampling. The Persian questionnaire of Champion’s health belief model was used for the evaluation of the participants. Data analysis was done using independent t-test and logistic regression at the significance level of 0.05. Results: The mean age of 113 studied students was 22.5±3.7. Of this number, 54% were Midwifery students and 46% Nursing students. Results showed that 63.2% of the students performed breast self-examination and in 36.8%,it was not done at all. There was a significant difference in constructs of perceived susceptibility, perceived obstacles, and self-efficacy (p < 0.05) between cases who perform self-examination and the ones who did not. In the prediction of breast self examination, only construct of perceived susceptibility and self-efficacy played a role in the self-examination. Conclusion: The findings of this study indicated that self-efficacy and perceived susceptibility are the most important predictors of performing breast self-examination practice. Therefore, in training programs, we can increase breast self-examination by increasing self-efficacyand sense of danger in training programs.