اولويت بندي تناسب اراضي در فرآيند مكان گزيني فضاي سبز شهري با استفاده از فنون تحليل چند معياري مطالعه موردي: منطقه يك شهرداري تبريز

Prioritization of urban green land suitability in the process of switching places with MCDM techniques

فضاي سبز شهري از مهم ترين كاربريهاي شهري است كه از آن همانند ششهاي تنفسي شهرها ياد مي كنند. از آن جا كه اهداف اصلي برنامه ريزي شهري، سلامت، آسايش و زيبايي مي باشد، مكان يابي فضاي سبز شهري نيز به عنوان يكي از مهمترين عناصر محيط شهري سهم زيادي در مطلوبيت و مطبوعيت فضا از نظر شهروندان دارد. بنابراين توجه ويژه به ساماندهي مكاني فضايي اين كاربري، گامي مهم در تامين رفاه و آسايش شهروندان محسوب مي شود. با توجه به تعدد معيارهاي مطرح در مكان گزيني فضاي سبز شهري در تحقيق حاضر سعي شده است با انتخاب منطقه1شهرداري تبريز به عنوان مطالعه موردي، كاربرد عملياتي استفاده از TOPSIS به عنوان يكي از فنون تحليل چند معياري(MADM) در فرآيند تحليل تناسب اراضي در مكان گزيني فضاي سبز شهري مورد آزمون قرار گيرد. در اين تحقيق بعد از شناسايي عوامل تاثيرگذار در مكانيابي فضاي سبز، اقدام به تهيه نقشه هاي معيار شده و پس از آن استانداردسازي داده ها و وزن دهي آنها انجام گرفته است. در نقشه نهايي، زمين هاي منطقه براي انتخاب مكان مناسب كاربري فضاي سبز اولويت بندي شده است. بررسي نتايج بكارگيري مدل در محدوده مورد مطالعه نشان مي دهد كه پيكسل هاي معرفي شده در خروجي حاصل از مدل، داراي شرايط بهينه از منظر معيارهاي تعريف شده هستند. بنابراين استفاده از تكنيك ها ي كاربردي مثل تكنيك TOPSIS و توانمندي هاي GIS مي تواند متوليان امور شهري را در تصميم گيري بهتر در جهت تخصيص اراضي براي كاربري هاي مورد نياز به طور اعم و كاربري فضاي سبز به طور اخص ياري رساند.

Urban green space is one of the most important urban land use which are known as citiesʹ breathingʹs lungs. Since the main objects of urban planning are health, comfort and beauty; from citizens point of view locating the green spaces as one of the most important elements of urban environments, have great impact on desirability and amenities of space. Therefore special attention to spatial organizing of this landuse, is an important step in ensuring the welfare of citizens. Due to the multiplicity of standards in locating the urban green space, in the present study by selecting zone one of Tabriz city as a case study, the feasibility of TOPSIS model as one of the multi-criteria analysis technique (MCDM) has been tested in land suitability analysis in the site selection of urban green space process. In this study, after identifying the effective factors in location green space, the criterion maps generated and then have been standardized and weighted. In the final map, areaʹs land has been classified for selecting the suitable site for green space. Results of applying the model in study area show that the model is outputted pixels from the model, have the optimal conditions in terms of the defined criteria. Thus use of practical techniques such as TOPSIS model and capabilities of GIS can help civil affairs authorities in allocating lands for the required land use in general and green space in particular.