رهاوردهاي استفاده از روش «تحليل محتوا» در فهم احاديث

Content Analysis” Method in Understanding the Traditions

كلمات گهربار ايمه اطهار(ع) پس از قرآن كريم، گران‌قدرترين ميراث دين مبين اسلام و دستورالعملي براي سعادت هر دو جهان است. اين محتواي غني و هويت‌بخش قابليت آن را دارد كه در حوزه‌هاي مختلف علوم بشري استفاده شده و مبناي مطالعات بنيادين و كاربردي در نظر گرفته شود. به نظر مي‌رسد آنچه امروز مي‌تواند راهگشاي فهم بسياري از وقايع آن دوران باشد، تبيين ديدگاه‌ها و مباني نظري ايمه اطهار(ع) از خِلال تجزيه و تحليل گفتار ايشان با استفاده از روش‌هاي علمي و دقيق باشد، چرا كه به واسطه فهم گفتمان هر شخص و چينش منطقي كلمات او در كنار يكديگر است كه مي‌توان به دركي جامع از ديدگاه‌هاي آن فرد و اعماق انديشه‌هاي وي دست يافت. از جمله روش‌هاي تحقيق مطرح، روش «تحليل محتوا» است كه پژوهش‌هاي انجام ‌شده بر مبناي آن در حوزه علوم ديني و به ويژه متون حديثي نشان داده است كه اين روش از قابليت‌هاي بسيار خوبي جهت فهم و نقد احاديث برخوردار بوده و از همين روي است كه محققان و پژوهشگران عرصه علوم ديني به جهت استفاده بهينه از دانش خود و عرضه بهينه آن به گروه‌هاي مختلف جامعه، از اين روش در تحقيقات خود بهره مي‌گيرند. در اين پژوهش پس از معرفي اين روش و فنون خاص آن، برخي كاركردها و قابليت‌هاي استفاده از آن در فهم احاديث به طور مستند بيان شده است.

The text of Holy Quran and the words of Imams (p.b.u.h) are the most valuable heritage of Islam. It seems that what is important here to help understanding most of the events of that era is to explain the views of Imams (p.b.u.h) through analyzing their words using scientific and precise methods. “Content Analysis” is one of the methods the surveys conducted on the base of which, especially the surveys on tradition texts, has shown well that it has some good potentiality for researchers to critically understand traditions, and this is why the religious sciences researchers uses it to present their knowledge to different groups of society. In this survey, after introducing the method and its especial technics, we explain some of its functions and potentiality to understand traditions on the base of documents.