ارايه مدلي براي ارزيابي مديريت دانش سازمانهاي دانش بنيان - مورد كاوي دانشگاه قم

Development of an Assessment Model for Knowledge Management in Knowledge-based Organizations Study of University of Qom

ارزيابي وضعيت مديريت دانش به سازمان‌هاي دانش‌بنيان امكان مي‌دهد كه دريابند چگونه فرايند مديريت دانش خود را پياده‌سازي نمايند. از اين رو بايد شاخص‌هايي براي اندازه‌گيري فرايند مديريت دانش در اينگونه سازمان‌ها تعريف شود. اين شاخص‌ها كارايي و اثربخشي فرايند مديريت دانش را بيان مي‌نمايند. هدف اين پژوهش ارايه مدلي براي ارزيابي مديريت دانش براي سازمان‌هاي دانش‌بنيان است. در مدل توسعه داده شده در اين تحقيق، چهار توانمندساز يا عامل موثر بر ايجاد و توسعه فرايند مديريت دانش شامل «منابع انساني، فناوري اطلاعات، آموزش و فرهنگ» و چهار زير فرايند اصلي مديريت دانش شامل «ايجاد، ذخيره‌سازي، اشتراك و كاربرد دانش» شناسايي شدند. سپس مدل توسعه يافته به صورت موردي در جامعه آماري متشكل از كارمندان و اعضاي هيات ‌علمي دانشگاه قم به عنوان يكي از سازمان‌هاي دانش‌بنيان مورد ارزيابي واقع شده است. روش تحقيق از نوع توصيفي- پيمايشي است و داده‌هاي مورد نياز اين پژوهش از طريق پرسشنامه جمع‌آوري گرديده است. نتايج حاصل از تحقيق، حاكي از آن است كه دانشگاه قم تمركز زيادي بر مديريت دانش نداشته و در سطح آمادگي متوسطي جهت پياده‌سازي مديريت دانش قرار دارد. همچنين نتايج حاصل از آزمون رتبه‌بندي فريدمن گوياي آن است كه توانمندسازها و زير فرايندهاي مورد بررسي در شرايط مطلوبي قرار ندارند و عامل «فرهنگ سازماني» و فرايند «ايجاد دانش» در دانشگاه قم داراي كم‌ترين توجه و عامل «آموزش» و فرايند «كاربرد دانش» داراي بيشترين توجه مي‌باشند.

Assessment of knowledge management (KM) helps knowledge-based organizations to establish their KM process effectively. So, it is necessary to define some measures to evaluate KM process of these organizations. These indicators can measure efficiency and effectiveness of KM process in knowledge-based organizations. The purpose of this paper development of an assessment model for KM process in knowledge-based companies. In this study, a model was developed based on four enabler factors of knowledge management including “human resources, information technology, education and culture”, and four KM sub-processes including “creating, storing, sharing and applying knowledge”. The statistical sample consists of staff and faculty members of University of Qom in which the developed model is evaluated as a case study. A descriptive-survey research method was conducted in this study based on a questionnaire. The results indicate that University of Qom has not focused enough on KM process. Also, the results of the Fridman test show that none of the studied factors and processes is in a desirable condition in the university; it has been pay less attention to “Organizational culture” and “knowledge creating”, whereas “education” and “knowledge applying” have received more attention.